Bắc Ninh: Những quyết sách vì con người và phát triển bền vững- Bài 3: Đồng thuận xã hội – sức mạnh của lòng dân

Mục tiêu là hạnh phúc của Nhân dân

Nhìn lại quãng thời gian ngắn sau hợp nhất, tỉnh Bắc Ninh đã xây dựng và ban hành được một hệ thống chính sách đồng bộ, nhân văn, bao trùm, khẳng định một triết lý quản trị xuyên suốt: “Lấy con người làm trung tâm của phát triển, lấy hạnh phúc của Nhân dân làm mục tiêu cao nhất của mọi quyết sách".

Các đồng chí Thường trực HĐND tỉnh và các ban của HĐND tỉnh họp bàn, thống nhất nội dung chương trình kỳ họp thứ 6, nhiệm kỳ 2021-2026, trong đó có nhiều chính sách liên quan đến an sinh xã hội.

Đó không chỉ là khẩu hiệu, mà đã được cụ thể hóa bằng hành động, bằng nghị quyết, bằng những nụ cười, niềm tin và cả sự đồng thuận mạnh mẽ trong xã hội. Từ những chính sách như hỗ trợ sữa học đường, học phí, BHYT, BHXH, chính sách cho cán bộ, công chức, viên chức, cho đến hàng chục nội dung nghị quyết khác được thông qua, tất cả đều quy tụ về một điểm chung: Con người là trung tâm của sự phát triển.

Đồng chí Trần Thị Hằng, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực HĐND tỉnh Bắc Ninh khẳng định: “Mỗi nghị quyết được thông qua đều trải qua quá trình thảo luận, phân tích sâu với các câu hỏi: Người dân được hưởng gì? Họ có dễ tiếp cận hay không? Chính sách này có làm cuộc sống tốt hơn không?”. Những câu hỏi ấy như sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong hành trình đổi mới của tỉnh.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025-2030 tiếp tục xác định công tác an sinh xã hội, giảm nghèo là một trong những nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu. Trong đó, tỉnh chỉ đạo tiếp tục thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, giải quyết việc làm, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân...

Đặc biệt, trong bối cảnh sau hợp nhất, đứng trước yêu cầu đồng bộ về hành chính, tỉnh Bắc Ninh có vô vàn việc cần phải làm ngay thì công tác rà soát, xây dựng ban hành hàng loạt nghị quyết được coi là thử thách rất lớn trong việc gắn kết niềm tin của hơn 3,6 triệu người dân hai tỉnh cũ thành một khối thống nhất. Và rồi HĐND tỉnh – cơ quan dân cử đại diện cho ý chí, nguyện vọng của Nhân dân đã làm được điều đó bằng những chính sách biết “lắng nghe và thấu hiểu”. Sự đồng thuận của xã hội không tự nhiên mà có. Nó đến từ niềm tin được vun đắp qua từng hành động, từng chính sách, từng cuộc đối thoại.

Tại các kỳ họp, không khí làm việc được đại biểu mô tả bằng hai từ: “Trách nhiệm và gần dân”. Để ban hành nghị quyết sát thực tiễn, trước đó, hàng loạt ý kiến của đại biểu cơ sở, cử tri, người lao động… được lắng nghe, tổng hợp, phản ánh vào nội dung dự thảo nghị quyết. Nhiều chính sách được điều chỉnh linh hoạt cho phù hợp, bảo đảm mọi tầng lớp Nhân dân đều được thụ hưởng công bằng.

Đồng chí Lâm Thị Hương Thành, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh phát biểu tại hội nghị về các nội dung chuẩn bị cho kỳ họp thứ 6, HĐND tỉnh, nhiệm kỳ 2021-2026.

Còn nhớ trên các trang mạng xã hội, không ít luồng ý kiến của người dân bày tỏ băn khoăn về tính khả thi của các nghị quyết. Họ lo lắng không biết những chính sách đang được hưởng như: Hỗ trợ sữa học đường, hỗ trợ mua BHYT, trợ cấp hằng tháng người cao tuổi, học phí… liệu có tiếp tục được thực hiện không. Bởi lẽ, sáp nhập hai tỉnh đồng nghĩa với dân số của tỉnh mới sẽ tăng hơn, giống như "nhà đông con", đối tượng thụ hưởng mở rộng thêm, ngân sách Nhà nước liệu có bảo đảm?.

Ông Nguyễn Văn Dũng, cử tri phường Quế Võ nói trong xúc động: “Chúng tôi cứ nghĩ hợp nhất tỉnh thì các chính sách liên quan đến an sinh xã hội sẽ bị thu hẹp, đối tượng thụ hưởng và mức hỗ trợ sẽ hạn chế. Thế nhưng, với hàng loạt nghị quyết được thông qua, chúng tôi thấy rõ sự quan tâm sâu sắc của tỉnh”.

Bảo đảm nghị quyết đi vào đời sống

Song hành với ban hành chính sách là trách nhiệm giám sát – một điểm nhấn trong hoạt động của HĐND tỉnh Bắc Ninh thời gian qua. HĐND tỉnh sau hợp nhất không chỉ dừng lại ở việc ban hành nghị quyết, mà còn tập trung đưa nghị quyết vào cuộc sống bằng cơ chế giám sát chặt chẽ, hiệu quả.

Đoàn công tác HĐND tỉnh giám sát công tác khám, chữa bệnh tại Trạm Y tế Cao Đức.

Sau mỗi nghị quyết được ban hành, Thường trực HĐND tỉnh đều có kế hoạch giám sát riêng. Các ban của HĐND tỉnh phối hợp chặt chẽ với sở, ngành, chính quyền địa phương để kiểm tra tiến độ, kịp thời tháo gỡ vướng mắc, bảo đảm nghị quyết không nằm trên giấy. Nhờ cách làm đó, nhiều chính sách an sinh đi vào thực tế nhanh chóng và hiệu quả. Các sở, ngành chủ động vào cuộc, chính quyền cơ sở linh hoạt triển khai, người dân tích cực hưởng ứng.

Điều này tạo nên một “vòng tròn đồng thuận” – nơi HĐND ban hành chính sách, UBND tổ chức thực thi, MTTQ và Nhân dân giám sát, phản hồi, tất cả cùng hướng đến mục tiêu chung là nâng cao chất lượng cuộc sống. Không ít người dân, nhất là ở vùng nông thôn cảm nhận rõ sự đổi thay: Chính quyền gần hơn, chính sách rõ hơn và cơ hội tiếp cận phúc lợi xã hội bình đẳng hơn.

Ban Văn hóa-Xã hội, HĐND tỉnh khảo sát chương trình "Sữa học đường" tại Trường Mầm non Phố Mới (phường Quế Võ).

Trở lại thời điểm trước khi tỉnh Bắc Giang và Bắc Ninh cũ hợp nhất, qua nắm bắt dư luận, nhất là trên mạng xã hội xảy ra "khẩu chiến" về lựa chọn tên tỉnh sau sáp nhập, người bày tỏ sự đồng tình, người không nhất trí. Tuy nhiên, có một điều mà hầu hết cư dân mạng đều chung quan điểm đó là lấy tên tỉnh gì thì cốt lõi người dân mong mỏi sau hợp nhất sẽ được thụ hưởng nhiều chính sách an sinh xã hội ưu việt, đậm tính nhân văn hơn. Giờ đây, những nghị quyết an sinh xã hội được ban hành trong những tháng đầu sau hợp nhất không chỉ mang ý nghĩa tức thời, mà còn là nền móng cho mô hình phát triển bền vững, vì con người.

Có ý kiến cho rằng, sau hợp nhất, Bắc Ninh là địa phương “giàu có” khi nguồn thu ngân sách luôn nằm trong nhóm dẫn đầu của cả nước; việc trích ngân sách để thực hiện các chính sách an sinh xã hội chỉ là “chuyện nhỏ”. Nhận định đó tuy không hoàn toàn sai, nhưng chưa phản ánh đúng, đầy đủ bản chất của vấn đề.

Bởi sau hợp nhất, bên cạnh những thuận lợi về quy mô, tiềm năng phát triển, tỉnh mới cũng phải đối mặt với không ít khó khăn, thách thức. Nguồn lực đầu tư cho quy hoạch, phát triển hạ tầng giao thông, công nghiệp – nông nghiệp, các công trình trọng điểm, lĩnh vực văn hóa – xã hội… rất lớn. Trong khi đó, đời sống của một bộ phận người dân ở vùng cao, miền núi vẫn còn nhiều khó khăn, cần sự quan tâm, đầu tư thường xuyên.

Lãnh đạo và cán bộ phòng chuyên môn của Sở Giáo dục và Đào tạo phân tích, đánh giá tác động của các chính sách liên quan đến hỗ trợ học sinh, giáo viên trên địa bàn tỉnh.

Chính trong bối cảnh ấy, việc tỉnh vẫn kiên định dành nguồn lực đáng kể cho an sinh xã hội cho thấy một tầm nhìn phát triển toàn diện, nhân văn – coi chính sách xã hội là nhiệm vụ song hành cùng tăng trưởng kinh tế, vì mục tiêu “phát triển để không ai bị bỏ lại phía sau”.

Một điểm nổi bật trong việc triển khai các nghị quyết của HĐND tỉnh Bắc Ninh là khuyến khích xã hội hóa, huy động nguồn lực từ doanh nghiệp và cộng đồng. Trong chương trình “Sữa học đường”, doanh nghiệp sữa hỗ trợ 25% kinh phí. Ông Nguyễn Văn Nghĩa, Giám đốc một doanh nghiệp tại phường Bắc Giang chia sẻ: “Chúng tôi thấy rõ định hướng của tỉnh là vì con người. Khi chính quyền đặt mục tiêu hạnh phúc của dân lên hàng đầu, doanh nghiệp cũng thấy mình có trách nhiệm đóng góp. Đó là sự cộng hưởng tích cực”.

Việc huy động xã hội hóa không chỉ giúp giảm gánh nặng ngân sách mà còn tạo ra sự gắn bó giữa chính quyền, doanh nghiệp và người dân – 3 trụ cột của một xã hội phát triển bền vững.

Kinh nghiệm hay từ thực tiễn

Nhìn lại chặng đường vừa qua, Bắc Ninh rút ra nhiều bài học kinh nghiệm quý giá trong việc xây dựng chính sách an sinh xã hội, được Nhân dân đồng thuận, đó là: Mọi nghị quyết phải xuất phát từ thực tiễn, từ nhu cầu của đời sống người dân. Chính sách chỉ thực sự có ý nghĩa khi đi vào cuộc sống, tạo ra chuyển biến tích cực, mang lại hạnh phúc cho Nhân dân.

Cán bộ, công chức phường Việt Yên giải quyết chế độ chính sách an sinh xã hội cho người dân.

Đặc biệt, phải có sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Thường trực Tỉnh ủy, sự phối hợp chặt chẽ, đồng bộ giữa HĐND, UBND tỉnh, các sở, ban, ngành, địa phương trong triển khai nhiệm vụ. Vai trò, trách nhiệm, tinh thần làm việc nghiêm túc của mỗi đại biểu HĐND tỉnh được phát huy cao độ. Công tác tuyên truyền trên các phương tiện truyền thông và qua các hội nghị, cuộc họp, tiếp xúc ở cơ sở cần được đẩy mạnh.

Tại các kỳ họp HĐND tỉnh, không khí làm việc được đại biểu mô tả bằng hai từ: “Trách nhiệm và gần dân”. Nhiều chính sách được điều chỉnh linh hoạt để phù hợp thực tiễn, bảo đảm mọi tầng lớp đều được thụ hưởng công bằng.

Các ban của HĐND tỉnh chủ động phối hợp với cơ quan liên quan trong việc đăng ký xây dựng dự thảo nghị quyết, không phải chờ để cấp trên giao việc mới bắt tay làm. Việc xây dựng chính sách cần có sự tham gia của nhiều bên – cơ quan chuyên môn, chuyên gia, đặc biệt là tiếng nói của Nhân dân.

Thực tế cho thấy, nếu một nghị quyết khiến người dân thấy ấm lòng, tin tưởng và sẵn sàng đồng hành cùng chính quyền, thì đó là nghị quyết thành công nhất. Ông Thân Trung Kiên, Trưởng Ban Văn hóa – Xã hội, HĐND tỉnh nhấn mạnh: “Chúng tôi luôn tâm niệm: Mỗi dòng chữ trong nghị quyết đều gắn với cuộc sống của người dân. Vì thế, không thể làm qua loa hay hình thức. Phải vừa đúng luật, vừa hợp lòng dân”.

Bác sĩ Bệnh viện Đa khoa Sông Thương khám mắt miễn phí cho người cao tuổi ở địa bàn đặc biệt khó khăn.

Theo ông Tạ Việt Hùng, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Bắc Ninh, trong quá trình tham mưu thực hiện quy trình xin chủ trương xây dựng các nghị quyết liên quan đến lĩnh vực giáo dục, Sở đã tổ chức nhiều hội nghị đối thoại có sự tham gia của nhiều thành phần từ lãnh đạo, cán bộ quản lý, chuyên gia có uy tín, giáo viên, giảng viên, phụ huynh.

Ví như Nghị quyết "Sữa học đường", Sở có văn bản xin ý kiến đóng góp của các đơn vị liên quan, trong đó đã nhận được ý kiến đóng góp của 5 sở và 45 xã, phường. Tất cả ý kiến đều bày tỏ ủng hộ cao với chủ trương, nội dung của dự thảo Nghị quyết bởi nó có ý nghĩa nhân văn sâu sắc, tác động rất lớn đến người dân, mang lại quyền lợi cho con em Nhân dân.

Tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang trước hợp nhất có truyền thống gắn bó tốt đẹp, sau hợp nhất có thêm nhiều lợi thế, tiềm năng, cả về hành chính, kinh tế và văn hóa - xã hội, nhất là dư địa không gian phát triển (quy mô kinh tế đứng thứ 5 toàn quốc; là tỉnh có nhiều khu công nghiệp nhất miền Bắc).

Các nghị quyết của HĐND tỉnh quy định hỗ trợ chế độ chính sách đối với học sinh các trường đã và sắp ban hành tạo động lực, khích lệ học sinh phấn đấu vươn lên trong học tập - Ảnh: Giờ học tại Trường Trung học cơ sở Tiên Lục số 2 (xã Tiên Lục).

Bắc Ninh trở thành nơi kết nối liên vùng, được dự kiến quy hoạch là một trong bốn cực tăng trưởng của vùng đồng bằng sông Hồng với nhiều lợi thế địa kinh tế, địa chính trị, có đầy đủ cơ sở để phấn đấu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương theo hướng văn minh, hiện đại trước năm 2030.

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Bắc Ninh nhiệm kỳ 2025-2030 tiếp tục xác định công tác an sinh xã hội, giảm nghèo là một trong những nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu. Trong đó, tỉnh chỉ đạo tiếp tục thực hiện tốt các chính sách an sinh xã hội, giải quyết việc làm, nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân. Triển khai hiệu quả các chính sách tiền lương, BHXH, bảo hiểm thất nghiệp, BHYT… Thực hiện đầy đủ, kịp thời các chính sách đối với người có công, các đối tượng bảo trợ xã hội, người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số, người dân các xã đặc biệt khó khăn…

Trong tháng 10 vừa qua, Tỉnh ủy Bắc Ninh tổ chức Hội nghị nghiên cứu, học tập, quán triệt, triển khai thực hiện Nghị quyết và Chương trình hành động thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 theo hình thức trực tiếp và trực tuyến ở 123 điểm cầu trên phạm vi toàn tỉnh với gần 20 nghìn cán bộ, đảng viên tham dự, đồng thời truyền hình trực tiếp trên Báo và Phát thanh, Truyền hình Bắc Ninh. Tại đây, Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Hồng Thái và Chủ tịch UBND tỉnh Vương Quốc Tuấn tiếp tục nhấn mạnh, một trong những mục tiêu chung trong nội dung Nghị quyết đó là không ngừng cải thiện và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần và môi trường sống của Nhân dân; tự tin cùng cả nước tiến mạnh trong kỷ nguyên phát triển mới của dân tộc.

Quan điểm chỉ đạo của tỉnh là: Lấy con người làm trung tâm, làm chủ thể, nguồn lực chủ yếu cũng như mục tiêu cao nhất của sự phát triển. Chú trọng xây dựng con người Bắc Ninh - Kinh Bắc phát triển toàn diện cả về trí tuệ, đạo đức, thể chất và thẩm mỹ; có tri thức, nhân văn, bản lĩnh, ý thức công dân, tinh thần sáng tạo và khát vọng vươn lên vì quê hương, đất nước.

Tỉnh Bắc Ninh phấn đấu trở thành thành phố trực thuộc Trung ương trước năm 2030.

Điều đó thêm một lần nữa khẳng định một Bắc Ninh sau hợp nhất – năng động, nhân ái, lấy con người làm trung tâm, lấy hạnh phúc Nhân dân làm mục tiêu đang từng ngày được cụ thể hóa. Bởi ở nơi đây, mọi chính sách đều bắt đầu từ trái tim và hướng tới người dân. Tinh thần, bài học "lấy dân làm gốc" sẽ tiếp tục là sợi chỉ đỏ xuyên suốt trong mọi quyết sách của Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh Bắc Ninh trong suốt chặng đường xây dựng, phát triển quê hương, đất nước.

Bảo Khánh-Công Doanh