Bắc Ninh: Giải các 'bài toán lớn' để tạo đột phá về khoa học, công nghệ

Đề xuất 16 bài toán lớn

Theo Phó Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Nguyễn Gia Phong, trước khi sáp nhập, tỉnh Bắc Giang công bố 18 bài toán lớn và tỉnh Bắc Ninh (cũ) công bố 6 bài toán lớn. Từ đầu tháng 8/2025, Sở Khoa học và Công nghệ ban hành công văn đề nghị các cơ quan, đơn vị tiếp tục nghiên cứu, rà soát và nhận được 16 đề xuất các bài toán lớn. Sau khi rà soát, Sở Khoa học và Công nghệ đề nghị và UBND tỉnh công nhận danh mục 16 bài toán lớn về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phù hợp với định hướng phát triển của tỉnh, có tính cấp thiết, mang lại giá trị đột phá cho phát triển.

Dây chuyền sản xuất đĩa quang chất lượng cao của Công ty cổ phần sản xuất gia công và xuất nhập khẩu Hanel (Khu công nghiệp Tiên Sơn, xã Tiên Du).

Các bài toán lớn đều tập trung vào việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo vào việc giải quyết những vấn đề cấp thiết của tỉnh như đơn giản hóa thủ tục hành chính, phát triển công nghệ số, kinh tế số, nền tảng dữ liệu, bảo vệ môi trường. Có thể kể đến các bài toán do Sở Nông nghiệp và Môi trường đề xuất như: Ứng dụng trí tuệ nhân tạo hỗ trợ, phân tích, cảnh báo thiên tai, ứng phó với biến đổi khí hậu và bảo vệ môi trường; Số hóa dữ liệu, khai thác ứng dụng cắt giảm thành phần hồ sơ trong giải quyết thủ tục hành chính; Ứng dụng Internet vạn vật trong sản xuất nông nghiệp thông minh; Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu chuyên ngành nông nghiệp và môi trường hoàn thành kết nối, khai thác, chia sẻ dữ liệu ứng dụng trong quản lý sản xuất nông nghiệp; Nền tảng công nghệ số về giám sát, thu thập, ứng dụng các dữ liệu môi trường, quản lý tài nguyên thiên nhiên, nguồn nước, chất thải…

Sở Khoa học và Công nghệ đề xuất các bài toán: Thành lập Trung tâm đổi mới sáng tạo tỉnh, Trung tâm công nghiệp công nghệ cao để thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ, đổi mới sáng tạo trọng tâm của tỉnh; Ứng dụng và phát triển trí tuệ nhân tạo trong các ngành, lĩnh vực trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh tạo bước phát triển đột phá về công nghệ góp phần phát triển kinh tế - xã hội tỉnh Bắc Ninh; Triển khai, ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn (Big Data), Internet vạn vật vào các lĩnh vực trọng điểm của tỉnh (nông nghiệp, tài nguyên, y tế, giao thông, giáo dục…); Xây dựng cơ sở dữ liệu chuyên ngành và hệ thống thông tin dùng chung cho toàn tỉnh Bắc Ninh. Sở Tư pháp với bài toán xây dựng công cụ AI hỗ trợ về các nội dung: Xây dựng, kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật, tra cứu, giải đáp thông tin pháp lý, biên tập, tóm tắt các văn bản pháp luật để phổ biến một cách sinh động, ngắn gọn dưới hình thức (infographic, videos...) hỗ trợ giải quyết các thủ tục hành chính trong lĩnh vực tư pháp; Thanh tra tỉnh với bài toán Ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong việc quản lý dữ liệu và khai thác thông tin của ngành.

Trong khi đó, 3 đơn vị cấp xã, phường đề xuất 4 bài toán gồm: UBND xã Đại Sơn đề xuất Ứng dụng công nghệ số, thu thập, giám sát tài nguyên, thiên nhiên, nguồn nước, chất thải. UBND xã Hoàng Vân đề xuất Ứng dụng AI hỗ trợ người dân, doanh nghiệp thực hiện dịch vụ hành chính công tại Trung tâm Phục vụ hành chính công xã. UBND phường Đồng Nguyên đề xuất thí điểm 1 khu phố thông minh và 1 hợp tác xã ứng dụng công nghệ số trong quản lý sản xuất và truy xuất nguồn gốc sản phẩm, dịch vụ.

Theo chị Nguyễn Thị Huyền, chuyên viên Phòng Văn hóa - Xã hội xã Hoàng Vân, sáp nhập từ 4 đơn vị hành chính trước đây, hiện nay trên địa bàn xã, lượng dân cư rất đông với 43 thôn và 53.000 người. Vì vậy, quá trình giải quyết thủ tục hành chính cho người dân ở giai đoạn đầu gặp nhiều khó khăn do số lượng cán bộ, công chức còn mỏng. Qua tìm hiểu và nhận thấy những lợi ích vượt trội của trí tuệ nhân tạo, lãnh đạo và các bộ phận chuyên môn xã Hoàng Vân thống nhất đề xuất với tỉnh bài toán ứng dụng AI hỗ trợ người dân, doanh nghiệp thực hiện dịch vụ hành chính công tại Trung tâm Phục vụ hành chính công xã nhằm đưa ra công cụ hỗ trợ hữu ích, phục vụ người dân tốt hơn. Cùng với sự tư vấn, hỗ trợ từ phía các cơ quan chuyên môn, các nhà khoa học, xã Hoàng Vân hy vọng sẽ hoàn thiện được công cụ hỏi và trả lời tự động giúp người dân tra cứu thủ tục hành chính dễ dàng, giảm tải công việc cho cán bộ, công chức.

Đưa Bắc Ninh trở thành tỉnh đầu tàu về công nghệ mũi nhọn

Hiện nay, Sở Khoa học và Công nghệ chủ trì tiếp tục rà soát, hướng dẫn các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh xây dựng kế hoạch triển khai cụ thể theo tinh thần 6 “rõ” (rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian và rõ kết quả); hướng dẫn các đơn vị đăng tải bài toán theo quy định; cơ cấu dự toán thực hiện, phấn đấu hoàn thành chậm nhất trong quý I/2026 để ứng dụng vào thực tiễn. Thời gian tới, Sở sẽ tiếp tục rà soát, cập nhật, bổ sung các bài toán lớn trong quá trình triển khai thực hiện các nhiệm vụ về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trên địa bàn tỉnh.

Việc triển khai các bài toán lớn nhằm mục tiêu phấn đấu đưa tỉnh Bắc Ninh trở thành một trong các trung tâm đào tạo, nghiên cứu và phát triển hàng đầu của cả nước về khoa học, công nghệ. Phấn đấu đến năm 2030, chỉ số đổi mới sáng tạo cấp tỉnh lọt top 10 toàn quốc, chỉ số chuyển đổi số ≥ 0,75, quy mô kinh tế số/GRDP ≥ 45%; 100% khu dân cư trên địa bàn toàn tỉnh được phủ sóng 5G; 100% dịch vụ công trực tuyến toàn trình được giải quyết trên môi trường mạng; 90% kết quả giải quyết thủ tục hành chính được cấp qua điện tử; trên 90% dân số trưởng thành tiếp cận dịch vụ số trong y tế, giáo dục, bảo hiểm, giao thông … Đến năm 2045, các đô thị của tỉnh vận hành dựa trên dữ liệu, quản trị thông minh, giảm phát thải, sử dụng năng lượng xanh, hội nhập sâu với mạng lưới đô thị thông minh toàn cầu, là điểm đến của hợp tác quốc tế về công nghệ, nghiên cứu, du lịch; dịch vụ y tế, giáo dục, an sinh xã hội đạt chuẩn tiên tiến, người dân hưởng thụ môi trường sống hiện đại, an toàn, tiện ích. Qua đó, đưa Bắc Ninh trở thành tỉnh đầu tàu về công nghệ mũi nhọn của cả nước, sở hữu công trình nghiên cứu tầm vóc, ứng dụng rộng rãi, hướng tới phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh địa phương, xuất khẩu dịch vụ số, sản phẩm công nghệ cao...

Bài, ảnh: Huyền Thương