Áp dụng cơ chế mới, VNDIRECT 'gánh' hơn 15 tỷ đồng cho nhà đầu tư Singapore
CTCP Chứng khoán VNDIRECT đã phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán thay cho một quỹ đầu tư từ Singapore với tổng giá trị hơn 15 tỷ đồng. Đây là trường hợp thứ hai phát sinh kể từ khi thị trường áp dụng quy định không yêu cầu ký quỹ 100% (Non-prefunding) cho nhà đầu tư nước ngoài.
Giao dịch thất bại và nghĩa vụ của công ty chứng khoán
Ngày 8/10, Công ty Cổ phần Chứng khoán VNDIRECT đã có báo cáo về việc một nhà đầu tư tổ chức nước ngoài là United Sustainable Asia Top - 50 Fund (Singapore) không thực hiện thanh toán tiền mua chứng khoán đúng hạn.
Cụ thể, vào ngày 7/10, quỹ đầu tư này đã đặt lệnh mua 66.300 cổ phiếu MWG (trị giá hơn 5,2 tỷ đồng) và 362.900 cổ phiếu MBB (trị giá hơn 9,8 tỷ đồng). Tuy nhiên, đến hạn thanh toán, tổ chức này đã không chuyển tiền.
Theo quy định tại Thông tư 68 của Bộ Tài chính có hiệu lực từ ngày 2/11/2024, toàn bộ nghĩa vụ thanh toán cho giao dịch có tổng giá trị hơn 15 tỷ đồng này đã được chuyển sang cho VNDIRECT.
Đây là trường hợp giao dịch không thành công thứ hai được công bố kể từ khi thị trường chứng khoán Việt Nam áp dụng cơ chế Non-prefunding. Trước đó, vào tháng 12/2024, Công ty Cổ phần Chứng khoán Vietcap (VCI) cũng đã phải thanh toán gần 4 tỷ đồng tiền mua 26.600 cổ phiếu FPT cho một tổ chức từ Hà Lan.
Non-prefunding: Điều kiện quan trọng để nâng hạng thị trường
Cơ chế không yêu cầu ký quỹ 100% trước giao dịch (Non-prefunding) là một trong những cải cách quan trọng nhất, đóng vai trò quyết định trong việc thị trường chứng khoán Việt Nam được tổ chức FTSE Russell nâng hạng lên thị trường Mới nổi Thứ cấp.
Theo quy định này, nhà đầu tư tổ chức nước ngoài không cần có đủ 100% tiền trong tài khoản trước khi đặt lệnh mua. Điều này giúp các giao dịch diễn ra thuận tiện hơn, gỡ bỏ một rào cản lớn đối với dòng vốn ngoại. Tuy nhiên, trong trường hợp nhà đầu tư không thanh toán sau giao dịch, nghĩa vụ sẽ thuộc về công ty chứng khoán nơi họ đặt lệnh.
Ông David Sol, Giám đốc Chính sách Toàn cầu của FTSE Russell, từng nhấn mạnh ba yếu tố chính giúp Việt Nam được nâng hạng, bao gồm việc áp dụng Non-prefunding, cải thiện cơ chế xử lý giao dịch thất bại và đơn giản hóa quy trình mở tài khoản.
Như vậy, sự việc tại VNDIRECT là một ví dụ thực tế về rủi ro hoạt động mà các công ty chứng khoán phải chấp nhận để đổi lấy lợi ích lớn hơn cho toàn thị trường, đó là tăng cường sự hấp dẫn và tiếp cận của vốn đầu tư quốc tế.
Theo thông tin từ phía VNDIRECT, ngày 9/10/2025 phía công ty đã hoàn tất việc chuyển giao số cổ phiếu tương ứng cho khách hàng/nhà đầu tư theo quy định hiện hành. VNDIRECT và nhà đầu tư đã thực hiện đầy đủ các quy định pháp luật liên quan đến cơ chế Non-prefunding, bảo đảm xử lý nghĩa vụ phát sinh kịp thời và tuân thủ đúng quy trình của thị trường chứng khoán Việt Nam.