Áp dụng chuyển đổi số trong thi hành án dân sự phải bảo vệ dữ liệu cá nhân

Chuyển đổi số trong hoạt động thi hành án

Ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đối số, hiện đại hóa hoạt động thi hành án dân sự là nội dung sửa đổi, bổ sung quan trọng trong dự thảo luật. Đồng tình với điều này, đại biểu Đoàn Thị Lê An (đoàn Cao Bằng) đề nghị bổ sung nguyên tắc "đảm bảo ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa hồ sơ thi hành án”. Theo đại biểu, hiện nay, công tác thi hành án dân sự đang được triển khai trên hệ thống công nghệ thông tin nhưng chưa có cơ sở pháp lý rõ ràng, gây khó khăn trong việc xác định giá trị pháp lý của tài liệu điện tử và trao đổi thông tin liên ngành.

Việc bổ sung nguyên tắc này sẽ tạo cơ sở pháp lý thống nhất, thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành thi hành án.

Tuy nhiên, đại biểu Lương Văn Hùng (đoàn Quảng Ngãi) băn khoăn về việc ứng dụng thông tin. Theo đại biểu, dự thảo luật quy định cho phép các cơ quan thi hành án và các tổ chức có liên quan được truy cập cơ sở dữ liệu quốc gia để phục vụ việc xác minh tài sản, điều kiện thi hành án là hướng đi đúng. Tuy nhiên, cần bổ sung các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân nhằm tránh việc lộ, lọt thông tin.

Đại biểu Lương Văn Hùng góp ý về dự thảo luật tại thảo luận tổ ngày 5/11.

Từ đó đại biểu kiến nghị bổ sung quy định, việc truy cập cơ sở dữ liệu phải được thực hiện thông qua tài định danh được cấp quyền có thời hạn, có hệ thống lưu vết truy cập và văn phòng thi hành án dân sự chỉ được truy cập gián tiếp thông qua cổng có kiểm soát của cơ thi hành án Nhà nước. Cần bổ sung chế tài nghiêm khắc đối với hành vi làm lộ, mua bán, sử dụng trái phép dữ liệu, tài sản cá nhân, bảo đảm phù hợp với quy định của Luật Bảo vệ dữ liệu cá nhân.

Tinh gọn bộ máy nhưng vẫn phải hoạt động hiệu quả

Điều 13 của Luật Thi hành án dân sự hiện hành quy định cơ quan thi hành án dân sự được thành lập đến cấp huyện, đầy đủ về tổ chức, bộ máy, biên chế, cơ sở vật chất, kinh phí. Thực hiện chính quyền địa phương 2 cấp, hệ thống thi hành án dân sự được quy định ở dự thảo luật tại điều 17,18,19. Tại Điều 17 quy định, hệ thống cơ quan thi hành án dân sự, gồm: cơ quan quản lý thi hành án dân sự thuộc Bộ Tư pháp, cơ quan quản lý thi hành án dân sự thuộc Bộ Quốc phòng; cơ quan thi hành án dân sự tỉnh, thành phố; cơ quan thi hành án cấp quân khu.

Đại biểu Vương Thị Hương (đoàn Tuyên Quang) cho rằng, đây là bước đột phá quan trọng trong kiện toàn, tinh gọn bộ máy hệ thống thi hành án dân sự, phù hợp với chủ trương của Đảng về sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị. Đại biểu cho rằng, việc thu gọn đầu mối, thiết kế lại mô hình tổ chức cơ quan thi hành án dân sự đi đôi với việc bổ sung quy định mới về mô hình văn phòng thi hành án dân sự là phù hợp với chủ trương của Đảng và Nhà nước về đẩy mạnh xã hội hóa một số hoạt động thi hành án dân sự.

Tuy nhiên, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) băn khoăn, hiện nay sau khi sáp nhập các đơn vị hành chính, cấp huyện không còn Chi cục Thi hành án như trước, dẫn đến một số bất cập. Mặc có Phòng Thi hành án khu vực nhưng phòng này không có tư cách pháp nhân nên gặp khó khăn khi phối hợp với các cơ quan khác như công an, viện kiểm sát, tòa án.

Vì vậy, đại biểu đoàn Đồng Tháp đề nghị cần có hướng dẫn hoặc quy định cụ thể để đảm bảo cơ quan thi hành án khu vực có thể phối hợp hiệu quả, nhịp nhàng với các cơ quan hữu quan, tránh chồng chéo, vướng mắc.

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy (đoàn Hà Nội) cũng cho rằng, việc sắp xếp lại hệ thống cơ quan thi hành án dân sự ở địa phương là cần thiết để bảo đảm tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, song cần làm rõ địa vị pháp lý và cơ chế hoạt động của Phòng Thi hành án khu vực nhằm tránh phát sinh thủ tục hành chính và bảo đảm tính chủ động của đội ngũ chấp hành viên.

Đại biểu Nguyễn Phương Thủy (đoàn Hà Nội)

Theo đại biểu đoàn Hà Nội, dù bộ máy gọn hơn, không tạo ra cấp trung gian, nhưng cũng phải có cơ chế để người được giao quyền chủ động trong triển khai, tránh việc vì yêu cầu sắp xếp mà cuối cùng lại phát sinh thủ tục hành chính, nhất là ở những địa phương rộng lớn.

Về trách nhiệm phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân có liên quan trong thi hành án, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) đồng tình với việc dự thảo bổ sung rõ hơn trách nhiệm của Kho bạc Nhà nước, ngân hàng, tòa án, cơ quan công an và các cơ quan hữu quan. Thực tế cho thấy, nếu chỉ giao cho cơ quan thi hành án dân sự thì rất khó triển khai, do vậy cần sự phối hợp chặt chẽ.

"Cần có sự tham gia của công an địa phương (công an phường, xã), kho bạc nơi quản lý dòng tiền, ngân hàng nơi cho vay và các cơ quan hữu quan trong tổ chức cưỡng chế, thi hành án. Sự phối hợp này là cần thiết và phù hợp với thực tiễn", đại biểu đoàn Đồng Tháp nhận xét.

Minh Thư/VOV.VN