An ninh trật tự - nền tảng bền vững trong xây dựng xã nông thôn mới
Giữ vững an ninh trật tự (ANTT) là yếu tố 'gốc rễ', quyết định sự bền vững của thành quả nông thôn mới (NTM), đặc biệt tại các xã vùng sâu, vùng xa và địa bàn có đông đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS).

Lực lượng công an xã đóng vai trò nòng cốt, trực tiếp và quyết định trong việc thực hiện tiêu chí “ANTT xã hội được giữ vững” trong xây dựng NTM
Tỉnh Lâm Đồng là địa phương có đặc thù vùng miền rõ rệt với gần 50 dân tộc cùng sinh sống, trong đó có gần 25% là người DTTS. Trên địa bàn tỉnh có nhiều xã, thôn, bon có trên 15% đồng bào DTTS, nhiều nơi tỷ lệ này vượt 80%.
Đơn cử, xã biên giới Quảng Trực có 26 dân tộc cùng sinh sống, trong đó đồng bào DTTS chiếm hơn 42%, tập trung tại 11 bon. Ông Nguyễn Văn Anh - Chủ tịch UBND xã Quảng Trực cho biết, việc giữ vững ANTT vùng DTTS không chỉ là điều kiện sống còn để ổn định chính trị - xã hội, mà còn là “lá chắn mềm” bảo vệ, xây dựng NTM.
Những năm qua, xã đã phát huy hiệu quả vai trò của 16 già làng, người có uy tín trong công tác tuyên truyền, vận động, hòa giải các mâu thuẫn tại cơ sở. Đây là lực lượng nòng cốt, góp phần quan trọng giúp giữ gìn đoàn kết, xây dựng đời sống văn hóa và bảo đảm an ninh thôn, bon, nơi từng bước chuyển mình theo hướng ổn định và phát triển.
Tương tự, tại xã Tà Hine, đồng bào DTTS chiếm 23% dân số của xã. Để bảo đảm ANTT, xã đã thành lập 24 tổ ANTT tại 24 thôn với 72 thành viên. Công an xã đã nhân rộng nhiều mô hình tự phòng, tự quản, tự bảo vệ như: mô hình Tiếng kẻng an ninh, Camera an ninh...
Trong giai đoạn 2021-2025, tỉnh Lâm Đồng đã tập trung kiện toàn bộ máy thực hiện chương trình NTM từ cấp tỉnh đến tận thôn. 100% xã trên địa bàn đã thành lập các ban xây dựng NTM, ban phát triển thôn. Đây là lực lượng quan trọng phối hợp cùng lực lượng công an, dân quân trong giữ gìn ANTT tại cơ sở.
Thực hiện Bộ tiêu chí quốc gia về xã NTM, tiêu chí “ANTT xã hội được giữ vững” là điều kiện bắt buộc. Đây không chỉ là “hàng rào an toàn” bảo vệ các tiêu chí khác, mà còn là thước đo mức độ hài lòng, yên tâm của người dân.
Thời gian qua, tỉnh Lâm Đồng đã tích cực phát động các phong trào Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, Xây dựng thôn, bon, làng không có tội phạm, tệ nạn xã hội, Dân vận khéo, lồng ghép vào quá trình triển khai NTM. Các hoạt động này không chỉ tạo sự gắn kết cộng đồng mà còn góp phần phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội ngay từ cơ sở.
Không dừng lại ở việc “giữ gìn”, công tác bảo đảm ANTT còn là điều kiện để phát triển các vùng sản xuất tập trung, xây dựng chuỗi liên kết bền vững. Toàn tỉnh đã hình thành các chuỗi liên kết sản xuất với hơn hàng ngàn hộ tham gia, tập trung nhiều tại vùng đồng bào DTTS, nơi mà an ninh tốt sẽ là “lá chắn” cho hợp tác xã, doanh nghiệp yên tâm đầu tư, người dân mạnh dạn phát triển sản xuất.
Bên cạnh những chuyển biến tích cực, công tác giữ gìn an ninh nông thôn cũng đặt ra nhiều thách thức. Một số địa bàn còn tỷ lệ hộ nghèo cao, trình độ dân trí thấp, địa bàn phức tạp về di cư tự do, truyền đạo trái phép, tảo hôn… nên việc xây dựng NTM cần gắn chặt với công tác vận động quần chúng, nâng cao nhận thức cộng đồng.
Các xã đã phát huy vai trò của ban phát triển thôn, già làng, người uy tín, đồng thời, phối hợp chặt chẽ với công an chính quy để xây dựng thế trận an ninh Nhân dân. Việc triển khai mô hình “Camera an ninh”, “Thôn không có tội phạm”, “Xã điểm về ANTT”... đã mang lại hiệu quả bước đầu.
Ở các xã đang hướng tới đạt chuẩn nâng cao, kiểu mẫu, giữ gìn ANTT là điều kiện cốt lõi để duy trì môi trường sống an toàn, bền vững và hấp dẫn nhà đầu tư, thu hút du khách, phát triển sinh kế lâu dài.