Ấn Độ - Trung Quốc nỗ lực hàn gắn quan hệ

Reuters ngày 20/8 đưa tin, Ấn Độ và Trung Quốc đã đạt được đồng thuận 10 điểm trong vòng đàm phán lần thứ 24 theo cơ chế Đại diện Đặc biệt về vấn đề biên giới giữa Cố vấn an ninh quốc gia Ấn Độ Ajit Doval và Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị.

Theo đó, hai bên đánh giá tích cực những tiến triển trong việc thực hiện sự đồng thuận quan trọng mà các nhà lãnh đạo hai nước đạt được kể từ cuộc gặp tại Kazan (Nga) hồi tháng 10/2024, nhất trí tìm kiếm một khuôn khổ công bằng, hợp lý và có thể chấp nhận được cho cả hai bên để giải quyết vấn đề biên giới theo các nguyên tắc chỉ đạo chính trị mà hai nước đã thống nhất vào năm 2005.

Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi tiếp Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị. Ảnh: EPA

Bên cạnh đó, hai bên nhất trí thành lập một nhóm chuyên gia phân định biên giới trong khuôn khổ Cơ chế làm việc về tham vấn và phối hợp (WMCC) về các vấn đề biên giới Trung Quốc - Ấn Độ nhằm thúc đẩy các cuộc đàm phán phân định biên giới, cũng như thành lập một nhóm công tác trong khuôn khổ WMCC để thúc đẩy quản lý và kiểm soát biên giới hiệu quả, duy trì hòa bình và ổn định tại các khu vực biên giới.

Hai bên cũng nhất trí sử dụng các cơ chế quản lý và kiểm soát biên giới thông qua các kênh ngoại giao và quân sự, trước tiên đạt được sự đồng thuận về các nguyên tắc và phương pháp liên quan để thúc đẩy các quá trình giảm leo thang và quản lý, đồng thời nhất trí nối lại hoạt động thương mại biên giới truyền thống qua ba cửa khẩu được chỉ định.

Có thể nói, đây là những "trái ngọt" mà cả hai bên cùng nỗ lực đạt được trong chuyến thăm của Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị đến Ấn Độ trong 2 ngày 18-19/8. Trước thềm chuyến thăm, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Mao Ninh cho biết, chuyến thăm của ông Vương Nghị thể hiện cam kết của Bắc Kinh trong việc triển khai các thỏa thuận cấp cao, duy trì tiếp xúc chiến lược, củng cố tin cậy chính trị và xử lý thỏa đáng những khác biệt nhằm bảo đảm quan hệ song phương phát triển ổn định.

Bà cũng nhấn mạnh các vòng đàm phán gần đây đã đạt được tiến triển trong vấn đề phân định và quản lý biên giới, đồng thời khẳng định hai bên đang tích cực triển khai các thỏa thuận thông qua kênh ngoại giao trong năm 2025. Trong khi đó, giới quan sát cho rằng, chuyến thăm được xem là một phần trong nỗ lực của hai nước nhằm xây dựng lại mối quan hệ sau khi căng thẳng nghiêm trọng từ vụ đụng độ ở Thung lũng Galwan năm 2020.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, ngày 19/8 (giờ địa phương), Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi đã tiếp Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị. Tại cuộc tiếp, Thủ tướng Modi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc duy trì hòa bình và yên tĩnh dọc biên giới, đồng thời tái khẳng định cam kết của Ấn Độ đối với một giải pháp công bằng và hợp lý, được cả hai bên chấp nhận.

"Ấn Độ và Trung Quốc là đối tác, không phải đối thủ. Cả hai cùng chia sẻ mục tiêu tăng trưởng nhanh hơn và cần tăng cường trao đổi, thúc đẩy hiểu biết lẫn nhau và mở rộng hợp tác. Cả thế giới đều nhận thấy tiềm năng to lớn và tương lai tươi sáng của mối quan hệ Trung - Ấn", ông Modi phát biểu. Thủ tướng Modi cũng bày tỏ mong muốn gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình bên lề Hội nghị thượng đỉnh Tổ chức Hợp tác Thượng Hải (SCO), dự kiến khai mạc ngày 31/8 tại Thiên Tân, Trung Quốc.

Về phần mình, theo Tân Hoa xã, Ngoại trưởng Vương Nghị cho biết chuyến thăm Ấn Độ lần này nhằm chuẩn bị cho các cuộc tiếp xúc cấp cao giữa hai bên. Bên cạnh đó, chuyến thăm cũng diễn ra trong bối cảnh năm 2025 đánh dấu 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao giữa hai nước. Trong bối cảnh quốc tế nhiều biến động, Ngoại trưởng Vương Nghị nhấn mạnh rằng "tầm quan trọng chiến lược của quan hệ Trung - Ấn ngày càng nổi bật", và việc củng cố hợp tác song phương không chỉ mang lại lợi ích cho nhân dân hai nước mà còn có ý nghĩa cho hòa bình và phát triển toàn cầu.

Cũng trong ngày 19/8, Bộ Ngoại giao Ấn Độ ngày 19/8 thông báo nước này và Trung Quốc đã nhất trí nối lại hoạt động thương mại biên giới qua ba cửa khẩu được chỉ định, đồng thời triển khai các biện pháp cụ thể nhằm thúc đẩy dòng chảy thương mại và đầu tư song phương.

Ngoài ra, thông báo cũng cho biết hai bên đã đạt thỏa thuận về việc hỗ trợ lẫn nhau tại các hội nghị thượng đỉnh BRICS sắp tới. Theo đó, Bắc Kinh sẽ ủng hộ New Delhi đăng cai Hội nghị thượng đỉnh BRICS năm 2026, trong khi Ấn Độ sẽ ủng hộ Trung Quốc tổ chức hội nghị vào năm 2027.

Cũng theo thông báo của Bộ Ngoại giao Ấn Độ, hai nước đã nhất trí sẽ sớm nối lại các chuyến bay thẳng giữa Trung Quốc đại lục và Ấn Độ. Trước đó, hoạt động này từng bị gián đoạn do căng thẳng biên giới bùng phát hồi năm 2020, khiến quan hệ song phương bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Đăng tải trên mạng xã hội X sau cuộc gặp với ông Vương Nghị, Thủ tướng Ấn Độ bày tỏ: "Mối quan hệ ổn định, có thể dự đoán được và mang tính xây dựng giữa Ấn Độ và Trung Quốc sẽ đóng góp đáng kể vào hòa bình và thịnh vượng trong khu vực cũng như toàn cầu".

Theo các chuyên gia, giữa những biến đổi địa chính trị nhanh chóng và khó lường, chuyến thăm của ông Vương Nghị được xem là bước đi quan trọng trong việc hàn gắn quan hệ Trung-Ấn, đặt nền móng cho một giai đoạn đối thoại mới nhằm ngăn chặn căng thẳng biên giới và định hình lại quan hệ của hai cường quốc.

Linh San