Ấn Độ tăng cường sử dụng UAV để tái cấu trúc công việc giao hàng

UAV giao hàng của Công ty Skye Air có trụ sở tại Ấn Độ. Ảnh: Skye Air

Theo Nikkei Asia ngày 17/12, Ấn Độ đang đẩy nhanh việc thương mại hóa UAV, đặc biệt trong lĩnh vực giao hàng nhanh, y tế và logistics với tham vọng trở thành trung tâm UAV toàn cầu vào năm 2030.

Làn sóng công nghệ mới này đang làm dấy lên lo ngại trong cộng đồng lao động thời vụ, những người đã góp phần xây dựng hệ sinh thái giao hàng ứng dụng suốt hơn một thập kỷ qua.

Trước đây, UAV thương mại tại Ấn Độ chủ yếu được sử dụng phục vụ mục đích phun thuốc nông nghiệp, lập bản đồ và thực hiện chức năng giám sát cho các cơ quan nhà nước. Việc triển khai UAV trong giao hàng thương mại điện tử mới được khoảng một chục doanh nghiệp triển khai, đánh dấu bước chuyển sang thị trường đô thị đông đúc, nơi công việc giao hàng chặng cuối thường gắn liền với lao động con người.

Một trong những doanh nghiệp đi đầu là Skye Air, công ty đang vận hành mạng lưới UAV tại Gurugram, vùng ven New Delhi, và Bengaluru ở miền Nam Ấn Độ. UAV của Skye Air không giao hàng tận cửa nhà mà thả kiện hàng vào các trạm “Skye Pod” được khóa an toàn, một số đặt trên mái nhà. Từ đó, người lao động phụ trách giao hàng sẽ đi bộ để nhận kiện hàng và chuyển đến khách.

Giám đốc điều hành Skye Air, ông Ankit Kumar, cho rằng UAV không thay thế hoàn toàn con người mà chỉ tái cấu trúc công việc giao hàng. Theo ông, phạm vi giao hàng của mỗi lao động giảm từ 5 km xuống còn khoảng 500 mét, giúp số đơn giao mỗi giờ tăng từ 6 lên 15. Công ty cho rằng mô hình này giúp tiết kiệm nhiên liệu và tăng thu nhập ròng khoảng 35% cho các “nhân viên giao hàng đi bộ” trong khu dân cư khép kín.

Skye Air cho biết đã thực hiện hơn 1,2 triệu chuyến giao hàng bằng UAV trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3 và đang cung cấp dịch vụ cho các nền tảng như Blue Dart, Swiggy và Tata 1mg, cũng như ký hợp đồng với 10 cơ sở y tế công lập.

Song song với sự mở rộng của các doanh nghiệp là quá trình điều chỉnh chính sách. Chính phủ Ấn Độ đã xây dựng nền tảng Digital Sky để quản lý cấp phép không phận, trong khi các bang ban hành quy định riêng, tạo nên hệ thống quản trị nhiều tầng.

Bà Aditi Surie, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Định cư Con người Ấn Độ (IIHS), cho biết yếu tố then chốt quyết định quy mô UAV không chỉ là lao động mà là khung pháp lý.

Bà cho rằng UAV hiện nay đang được nhìn nhận như một công cụ giám sát, sau đó mới là phương tiện logistics và cách tiếp cận này ảnh hưởng trực tiếp đến quy định.

Ở phía người lao động, sự xuất hiện của UAV làm gia tăng cảm giác bấp bênh vốn đã tồn tại trong mô hình giao hàng nền tảng. Nhiều lao động cho biết sự xuất hiện của UAV chỉ khiến nỗi lo thêm trầm trọng, trong bối cảnh các ứng dụng đã giám sát chặt chẽ từng phút làm việc, áp dụng hình phạt với các trường hợp chậm trễ hoặc hủy đơn.

Theo phản ánh của họ, người lao động hầu như không được chuẩn bị cho quá trình chuyển đổi công nghệ. Những lời kêu gọi tự học kỹ năng mới bị xem là thiếu thực tế khi thời gian làm việc thường kéo dài tới 12 giờ mỗi ngày. Trong mô hình vận hành dựa trên thuật toán, lao động giao hàng ngày càng trở nên vô hình và có thể bị loại khỏi hệ thống chỉ bằng một thao tác trên ứng dụng.

Hải Trần/Báo Tin tức và Dân tộc