Ấn Độ khai phá tiềm năng đất hiếm

Thời gian vừa qua, thế giới đã phải vật lộn với tình trạng thiếu hụt đất hiếm do các biện pháp hạn chế từ Trung Quốc. Các nhà sản xuất ô tô khắp Ấn Độ, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc và Đức đều bị ảnh hưởng. Theo số liệu của Cục Khảo sát địa chất Mỹ, trữ lượng đất hiếm toàn cầu tập trung chủ yếu ở một số quốc gia như Trung Quốc, Brazil, Nga và Ấn Độ.

Khu vực có đất hiếm tại bang Andhra Pradesh, Ấn Độ. Ảnh: India Today

Trung Quốc chiếm khoảng 63% sản lượng khai thác đất hiếm và là nhà cung cấp số một trên thế giới với 44 triệu tấn. Riêng với đất hiếm nặng, nước này nắm tới 99% công suất tinh luyện và 90% sản lượng nam châm vĩnh cửu. Điều đó mang lại cho Bắc Kinh đòn bẩy đáng kể đối với nguồn cung khoáng sản quan trọng cho các công nghệ hiện đại khác nhau, bao gồm robot, năng lượng sạch, pin và thiết bị quân sự.

Ấn Độ có khoảng 6,9 triệu tấn, đứng thứ ba thế giới sau Brazil. Nước này còn nắm giữ gần 35% lượng khoáng sản bãi biển và cát ven biển trên thế giới. Đây cũng là nguồn cung đất hiếm quan trọng. Giám đốc Chương trình An ninh khoáng sản chiến lược tại Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và Quốc tế Gracelin Baskaran nhận định, Ấn Độ đang có vị thế thuận lợi để giúp đa dạng hóa chuỗi cung ứng đất hiếm toàn cầu. Dù sở hữu trữ lượng đất hiếm đáng kể, Ấn Độ hiện vẫn chưa tận dụng hiệu quả tiềm năng này do hạn chế về công nghệ khai thác và sản xuất. Hiện tại, nước này vẫn còn thiếu công nghệ tinh luyện và tách chiết tiên tiến, đặc biệt nếu so với Trung Quốc, Mỹ và Nhật Bản. Những thách thức khác mà Ấn Độ phải đối mặt là cơ sở hạ tầng yếu kém ở các khu vực khai thác đất hiếm.

Theo CNBC, trong năm tài chính kết thúc vào tháng 3-2025, Ấn Độ đã nhập khẩu 53.748 tấn nam châm đất hiếm, được sử dụng trong ô tô, turbin gió, thiết bị y tế và nhiều sản phẩm công nghiệp khác. IREL là đơn vị duy nhất được phép khai thác đất hiếm tại Ấn Độ, cung cấp nguyên liệu cho các dự án điện hạt nhân và quốc phòng. IREL hiện có một nhà máy tách chiết đất hiếm ở bang Odisha và một cơ sở tinh luyện tại Kerala. Chính phủ đang tiến hành xem xét việc hỗ trợ để phát triển năng lực chế biến đất hiếm trong nước.

Chương trình Khoáng sản chiến lược quốc gia năm 2025 có mục tiêu là xây dựng chuỗi khai thác, sản xuất và cung ứng chủ động. Ấn Độ đang hoàn thiện các chính sách ưu đãi nhằm khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào cơ sở chế biến đất hiếm và sản xuất nam châm trong nước để đáp ứng nhu cầu nội địa. Ngoài ra, New Dehli cũng đang đẩy mạnh hợp tác công - tư, đồng thời áp dụng các chính sách ưu đãi, trợ cấp vốn và hỗ trợ đầu tư nhằm khuyến khích doanh nghiệp nội địa tham gia sâu hơn vào lĩnh vực khai khoáng và chế biến đất hiếm.

Chính phủ Ấn Độ còn tăng cường đối thoại với các doanh nghiệp và nhà đầu tư nước ngoài để chuyển giao công nghệ, nâng cao năng lực và thu hút dòng vốn dài hạn. Bên cạnh đó là triển khai hàng loạt thỏa thuận hợp tác quốc tế, về phát triển chuỗi cung ứng khoáng sản chiến lược. Việc này không chỉ đảm bảo nguồn nguyên liệu cho sản xuất trong nước mà còn đặt nền móng để Ấn Độ trở thành trung tâm cung ứng toàn cầu về đất hiếm.

PHƯƠNG NAM