Âm vang một thời hoa lửa
Buổi họp mặt văn nghệ sĩ Khu căn cứ Trung ương Cục miền Nam là dịp để thành phố tri ân những người từng sống, chiến đấu và sáng tạo giữa bom đạn ác liệt
Ngày 19-10, UBND TP HCM đã tổ chức họp mặt văn nghệ sĩ Khu căn cứ Trung ương Cục miền Nam. Buổi gặp gỡ không chỉ là dịp lắng nghe những chứng nhân lịch sử, những người đã biến văn hóa - nghệ thuật thành sức mạnh tinh thần, góp phần làm nên chiến thắng vĩ đại của dân tộc ta, mà còn là cơ hội truyền cảm hứng, khơi dậy niềm tự hào và trách nhiệm sáng tạo trong thế hệ trẻ hôm nay.
Di sản tinh thần
Tham dự buổi họp mặt có Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam TP HCM Nguyễn Phước Lộc; Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Dương Anh Đức; Phó trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy Đinh Thị Thanh Thủy; Phó Chủ tịch UBND TP HCM Trần Thị Diệu Thúy; Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao Nguyễn Thị Thanh Thúy…
Căn cứ Trung ương Cục miền Nam đã đi vào lịch sử với biệt danh bất diệt là R. Nơi đây từng hội tụ nhiều văn nghệ sĩ tài hoa như Trần Hữu Trang, Lý Văn Sâm, Giang Nam, Hoài Vũ, Anh Đức, Nguyễn Quang Sáng, Huỳnh Phương Đông, Trang Thế Hy, Diệp Minh Tuyền... Giữa khói lửa chiến tranh, họ vừa cầm súng vừa cầm đàn, cấm bút, biến mỗi lời ca, vở diễn, sáng tác thành "vũ khí tinh thần" tiếp thêm sức mạnh cho cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Những hồi ức được kể lại từ các văn nghệ sĩ từng sống, sáng tạo và chiến đấu tại đây không chỉ là ký ức của một thời gian khó mà còn là di sản tinh thần quý báu của dân tộc.
Nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn xúc động: "Thế hệ chúng tôi ngày ấy chỉ có ước mơ duy nhất là giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Gian khổ, hy sinh đến mấy cũng phải hoàn thành nhiệm vụ. Hôm nay, được sống trong hòa bình, được làm việc, sáng tạo theo khả năng của mình dù đã về hưu, đó là hạnh phúc lớn lao nhất với chúng tôi".
Ở tuổi 83, nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn vẫn dành sự quan tâm tới thế hệ sẽ tiếp nối việc giữ gìn, phát triển âm nhạc Việt Nam. Ông cho rằng khi TP HCM và cả nước bước vào kỷ nguyên mới, đội ngũ văn nghệ sĩ cần tiếp tục phát huy truyền thống, góp phần xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc.
Nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn cũng bày tỏ nguyện vọng sẽ sớm có Khu Tưởng niệm Văn công Giải phóng tại Tây Ninh - nơi ghi dấu bao năm tháng gian khổ của văn nghệ sĩ kháng chiến. Dù điều kiện còn khó khăn nhưng ông mong các cấp, ngành quan tâm để tấm lòng tri ân ấy sớm trở thành hiện thực.
Trong khi đó, đạo diễn Nguyễn Minh Trí bồi hồi nhớ lại "Xưởng phim Giải phóng Nam Bộ" trong những ngày đầu thành lập đã thực hiện bộ phim tài liệu "Những hình ảnh Đại hội Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam lần thứ nhất". Đây là bộ phim được dựng và chiếu ngay trong đại hội, nhận được sự hoan nghênh của nhiều đại biểu, trở thành thành tựu mở đầu đáng nhớ.
Từ đó, hàng loạt tác phẩm ra đời, như "Du kích Củ Chi", "Hạt lúa vành đai", "Đồng Xoài rực lửa", "Chiến thắng Bình Giã", "Đường ra phía trước"… đáp ứng nhu cầu của chiến trường và đời sống.

Nhạc sĩ Phạm Minh Tuấn (ngồi giữa) chia sẻ những câu chuyện tại Khu căn cứ Trung ương Cục miền Nam. (Ảnh: QUỐC THANH)
Tiếp nối tương lai
Tại buổi gặp gỡ, nhiều văn nghệ sĩ bày tỏ sự tri ân những đồng đội đã ngã xuống, gửi lại tuổi thanh xuân trên các chặng đường chống Mỹ nhưng tiếng hát, lời thơ, điệu múa... của người chiến sĩ văn công giải phóng vẫn vang vọng mãi trong lòng những thế hệ tiếp nối.
Nhà thơ Lê Quang Trang xúc động khi được gặp lại nhiều đồng nghiệp, thế hệ từng hoạt động ở chiến khu, bên cạnh những tên tuổi lớn như Trần Hữu Trang, Lý Văn Sâm, Trang Thế Hy… Ông bày tỏ tiếc nuối vì nhiều người từng gắn bó nay do sức khỏe yếu hoặc đã qua đời nên không thể có mặt.
"Cuộc hội ngộ hôm nay khiến tôi suy nghĩ thế hệ chúng tôi sẽ phải làm gì để tiếp nối và trao lại ngọn lửa cảm hứng sáng tác nghệ thuật cho thế hệ mai sau. Tôi mong sớm ra mắt công trình "Văn nghệ Giải phóng miền Nam Việt Nam", giới thiệu về các văn nghệ sĩ từng hoạt động trong kháng chiến, để thế hệ hôm nay hiểu và tự hào về một thời rực lửa" - nhà thơ Lê Quang Trang bày tỏ.
Phát biểu tại chương trình, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Trần Thị Diệu Thúy khẳng định buổi họp mặt mang ý nghĩa sâu sắc, là dịp để thành phố tri ân những văn nghệ sĩ từng sống, chiến đấu và sáng tạo giữa bom đạn ác liệt. Đây cũng là dịp để thế hệ trẻ được tiếp nhận ngọn lửa đam mê, lòng yêu nước và lý tưởng nghệ sĩ - chiến sĩ từ những người đi trước.
"Thành phố luôn trân trọng, biết ơn và tin tưởng rằng tinh thần ấy sẽ tiếp tục lan tỏa, trở thành động lực để văn học - nghệ thuật TP HCM không ngừng phát triển, xứng đáng với truyền thống anh hùng của thành phố mang tên Bác" - bà Trần Thị Diệu Thúy nhấn mạnh.
Đại diện thế hệ văn nghệ sĩ trẻ, nghệ sĩ sáo trúc Đinh Nhật Minh bày tỏ sự may mắn khi sinh ra trong gia đình có 2 thế hệ đi trước theo đuổi âm nhạc dân tộc. Anh cho biết trong điều kiện thuận lợi của thời bình, giới trẻ hôm nay có nhiều cơ hội để học tập, sáng tạo nghệ thuật hơn.
Với mong muốn góp sức giữ gìn, lan tỏa tình yêu, lòng tự hào với nhạc cụ dân tộc, nghệ sĩ Đinh Nhật Minh và gia đình đang duy trì những lớp học chơi nhạc cụ truyền thống miễn phí tại TP HCM.
"Là nghệ sĩ trẻ, chúng tôi xin hứa sẽ tiếp tục gìn giữ và lan tỏa những giá trị văn hóa - nghệ thuật Việt Nam qua từng tác phẩm, đồng thời giới thiệu đến bạn bè quốc tế nét đẹp phong phú, đặc sắc của âm nhạc dân tộc Việt Nam" - nghệ sĩ Đinh Nhật Minh thổ lộ.