Ai sẽ giành giải Nobel Hòa bình 2025?

Tờ The Hill của Mỹ hôm 9/10 đã có một bài phân tích về những điều đáng chú ý xoay quanh giải thưởng Nobel Hòa bình năm nay.

Hạn chót đề cử

Theo trang web chính thức của giải Nobel Hòa bình, thời hạn đề cử cho giải thưởng này mỗi năm sẽ kết thúc vào ngày 31/1. Sau đó, tên của các ứng viên được trình lên Ủy ban Nobel Na Uy vào giữa tháng 2. Đến cuối tháng 4, các cố vấn của ủy ban sẽ cung cấp các bản báo cáo về danh sách đề cử. Từ cuối tháng 4 đến cuối tháng 9, Ủy ban Nobel Na Uy sẽ rút gọn danh sách ứng viên cho giải thưởng thành “một nhóm rất nhỏ”.

Huy chương của giải Nobel Hòa bình. Ảnh: Nobelpeaceprize

Những ai đủ tư cách được đề cử?

Theo The Hill, bất kỳ tổ chức hay cá nhân nào cũng đều có thể nhận được đề cử, thông qua mẫu đăng ký trên trang web của giải Nobel Hòa bình. Riêng trong năm 2025, 244 cá nhân và 94 tổ chức đã có mặt trong danh sách đề cử.

Ai có quyền quyết định giải thưởng Nobel Hòa bình?

Ủy ban Nobel Hòa bình gồm 5 thành viên do Quốc hội Na Uy bổ nhiệm. Các thành viên này sẽ nắm chức vụ trong 6 năm và không được tham gia vào các công việc liên quan đến chính quyền Oslo.

Ở thời điểm năm 2025, các thành viên thuộc Ủy ban Nobel Hòa bình gồm có nhà hoạt động nhân quyền Jorgen Watne Frydnes, học giả về chính sách đối ngoại Asle Toje, cựu Quyền Thủ tướng Na Uy Anne Enger, cựu Bộ trưởng Giáo dục Na Uy Kristin Clemet và cựu Ngoại trưởng Na Uy Gry Larsen. Hiện ông Frydnes được bổ nhiệm làm Chủ tịch Ủy ban.

Các thành viên trong Ủy ban Nobel Na Uy. Ảnh: Nobelpeaceprize

Những ai đã đề cử cho Tổng thống Mỹ Donald Trump?

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã được một số chính trị gia trên khắp thế giới đề cử cho giải Nobel Hòa bình và tất cả những đề cử đó đều sau thời hạn quy định là ngày 31/1. Ví dụ, hồi tháng 6, chính quyền Pakistan đề cử ông Trump sau khi Mỹ “đóng vai trò như nước trung gian dàn xếp ngừng bắn giữa Pakistan và Ấn Độ”.

Đến tháng 7/2025, trong chuyến thăm Nhà Trắng, Thủ tướng Israel Benjamin Netayanhu tuyên bố bản thân đã đề cử ông Trump cho giải Nobel Hòa bình. Theo quan điểm của nhà lãnh đạo Israel khi đó, Tổng thống Mỹ xứng đáng với giải thưởng cao quý “khi kiến tạo hòa bình ngay lúc này, tại một quốc gia, từ khu vực này tới khu vực khác”.

Liệu ông Trump có đủ điều kiện để nhận giải Nobel Hòa bình?

Theo quy định của Ủy ban Nobel Hòa bình, bất kỳ cá nhân nào “còn sống” và nhận được đề cử đều đủ điều kiện nhận giải.

Trong trường hợp ông Trump thắng giải, ông sẽ trở thành Tổng thống Mỹ thứ 5 nhận giải Nobel Hòa bình. Trước đó, nhiều nhà lãnh đạo thế giới khác cũng là chủ nhân của giải thưởng này, chẳng hạn như Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed hay cố Tổng thống Nam Phi Nelson Mandela.

Tuấn Trần