AI của YouTube bị phản đối

YouTube vấp phải làn sóng phản đối. Ảnh: Nurphoto.

Hàng chục nghìn YouTuber đang bày tỏ sự phản đối trước dự định sử dụng AI để phát hiện người dùng chưa đủ tuổi tại Mỹ của YouTube. Một bản kiến nghị trên Change.org nhanh chóng tiến gần đến mục tiêu 50.000 chữ ký, hy vọng nền tảng sẽ dừng việc triển khai này lại..

Họ lo ngại việc kiểm tra độ tuổi sẽ khiến khiến người dùng khó tiếp cận những nội dung yêu thích nhưng vẫn muốn ẩn danh. Theo YouTube, hệ thống xác minh độ tuổi này dựa vào các dấu hiệu, bao gồm loại video người dùng tìm kiếm, đã xem và thời gian hoạt động của tài khoản.

Nếu một tài khoản được xác định dưới 18 tuổi, YouTube sẽ áp dụng hạn chế bằng cách tắt quảng cáo cá nhân hóa, bật các công cụ hỗ trợ sức khỏe kỹ thuật số để ngăn nội dung có hại. Người dùng cũng bị giới hạn việc xem lặp lại một số nội dung, và phải cung cấp giấy tờ tùy thân, thẻ tín dụng hoặc ảnh tự chụp để xác thực tuổi.

Các chuyên gia về quyền riêng tư cho rằng việc kiểm tra độ tuổi bằng AI của YouTube khá đáng lo ngại. Dữ liệu nhận được từ những người dùng bị gắn nhầm nhãn là thanh thiếu niên sẽ được sử dụng ra sao hoặc lưu trữ trong bao lâu vẫn chưa được công bố. Theo Ars Technica, một người phát ngôn của công ty chỉ nói rằng họ không lưu giữ thông tin cho mục đích quảng cáo.

Các chuyên gia lưu ý rằng ngay cả công nghệ ước tính tuổi tốt nhất cũng có sai số khoảng hai năm ở mỗi phía, nghĩa là độ tuổi từ 16-20 có thể đặc biệt dễ bị xác định sai. Ngoài ra, nếu YouTube bị tấn công, giấy tờ tùy thân và khuôn mặt mọi người có khả năng bị đánh cắp.

Gerfdas, YouTuber khởi xướng bản kiến nghị, cho biết bất kỳ tài khoản kiếm tiền nào cũng đã chia sẻ thông tin cá nhân với YouTube. Việc AI âm thầm quét mọi thói quen xem của người dùng là vô lý vì với tư cách người trưởng thành, anh được quyền xem mọi thứ mình muốn theo khuôn khổ pháp luật.

Trong khi đó, YouTube đã lập hẳn phiên bản Kids dành cho thiếu nhi. Việc quản lý trẻ em xem gì, vào giờ nào nên là trách nhiệm của phụ huynh hơn, YouTuber này chia sẻ.

Tính từ ngày 12/8, hàng trăm người tự nhận là YouTuber đã tham gia bản kiến nghị mỗi giờ. Điều này cho thấy những người mong muốn bảo vệ tự do kỹ thuật số đang ngày càng liên kết với nhau. Đây giống như “một hình thức giám sát hàng loạt và kiểm duyệt được che đậy dưới danh nghĩa bảo vệ trẻ em”, Gerfdas cho biết.

Một số YouTuber ký vào bản kiến nghị nêu lên lý do xu hướng xác minh độ tuổi có nguy cơ làm lộ thông tin người dùng dễ bị tổn thương, vốn phụ thuộc vào sự ẩn danh. Ví dụ như những nhà sáng tạo thuộc cộng đồng đa dạng giới, việc chia sẻ giấy tờ hoặc ảnh selfie có thể “đặt bản thân tôi vào tình thế nguy hiểm”, một bình luận viết.

Nhiều bình luận đặt ra câu hỏi về khả năng xác định độ tuổi khi chỉ dựa vào lịch sử xem video. Một bình luận cho rằng cô thích xem những video khui quà, đồ chơi như một kiểu giải trí. Hay gia đình sử dụng chung tài khoản để mở các nội dung thiếu nhi cũng sẽ có khả năng bị giới hạn.

Gerfdas bắt đầu xem YouTube từ năm 13 tuổi, nhưng đến 2023 khi đã trưởng thành mới bắt đầu sản xuất nội dung cho nền tảng nhờ động lực từ các kênh yêu thích. Anh chia sẻ sự đồng cảm với một số người xem thanh thiếu niên, không muốn AI hạn chế hoạt động, cũng như nguồn cảm hứng của mình.

Dù phần nào phụ thuộc vào nền tảng này để kiếm thu nhập, nếu YouTube triển khai hệ thống AI trên toàn bộ nền tảng, Gerfdas cho biết có lẽ đã đến lúc phải nghiêm túc cân nhắc việc rời bỏ. “Đây không chỉ là vấn đề của YouTube, mà về tự do kỹ thuật số”, anh nói.

Nhật Tường