ADN - Chìa khóa phục hồi ký ức lịch sử, trả lại danh tính cho các liệt sĩ

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và phát biểu tại hội nghị.

Ngày 25/7, Bộ Công an tổ chức hội nghị sơ kết Kế hoạch số 356/KH-BCA-C06 về việc triển khai thu nhận mẫu ADN cho thân nhân của liệt sĩ chưa xác định được danh tính. Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính dự và phát biểu tại hội nghị.

Thu nhận hơn 57.000 mẫu ADN thân nhân liệt sĩ trên cả nước

Theo Bộ Công an, qua 1 năm triển khai kế hoạch, Cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội (C06, Bộ Công an) đã phối hợp các đơn vị có liên quan triển khai thu nhận 57.273 mẫu cho mẹ Việt Nam anh hùng, mẹ đẻ và thân nhân liệt sĩ trên địa bàn cả nước.

Tại các địa phương, C06 đã phối hợp với Phòng Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội và công an các địa phương tổ chức hơn 500 buổi thu nhận lưu động đối với các thân nhân liệt sĩ già yếu, không di chuyển được và tổ chức thu mẫu tập trung tại 63 địa phương (địa giới hành chính cũ).

Điển hình, tại tỉnh Thanh Hóa vận động xã hội hóa để thu nhận cho 36.362 thân nhân và tỉnh Ninh Bình thu nhận cho gần 9.000 thân nhân liệt sĩ chưa xác định danh tính.

Tính đến ngày 20/7, C06 đã hoàn thành phân tích 11.138 mẫu ADN thân nhân liệt sĩ đồng thời cập nhật vào cơ sở dữ liệu Căn cước hơn 10.000 dữ liệu ADN thân nhân các liệt sĩ. Trong đó, căn cứ thông tin 128 hài cốt liệt sĩ được quy tập về nghĩa trang liệt sĩ huyện Đức Cơ – Gia Lai do Cục Chính sách – Bộ Quốc phòng cung cấp, C06 đã chỉ đạo và phối hợp với Công an địa phương rà soát thông tin liệt sĩ, thông tin thân nhân.

Qua rà soát, làm sạch xác định cần thu mẫu ADN thân nhân 89 liệt sĩ. C06 đã phối hợp với Genstory thu được 149 mẫu thân nhân và hoàn thành phân tích mẫu ADN. Ngày 18/6, tiếp nhận dữ liệu phân tích ADN của 64 liệt sĩ được thu mẫu tại nghĩa trang Đức Cơ – Gia Lai từ Viện Pháp y quốc gia.

Kết quả, qua đối sánh dữ liệu hài cốt liệt sĩ được Viện Pháp y quốc gia cung cấp với dữ liệu thân nhân liệt sĩ phát hiện 16 trường hợp ADN hài cốt liệt sĩ nghi trùng quan hệ dòng mẹ với ADN của 27 thân nhân liệt sĩ.

C06 đã phối hợp với Cục Người có công – Bộ Nội vụ hoàn thành hồ sơ công nhận danh tính liệt sĩ đối với 16 anh hùng liệt sĩ trên.

Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Thượng tướng Nguyễn Văn Long - Thứ trưởng Bộ Công an trao kết quả danh tính các liệt sĩ cho thân nhân gia đình các liệt sĩ.

Có mặt tại chương trình, bà Lê Thị Thường (quê Nghệ An)-vợ liệt sĩ Nguyễn Cảnh Trị cho biết bà rất xúc động.

Theo bà Thường, liệt sĩ Nguyễn Cảnh Trị nhập ngũ tháng 1/1971, mất khoảng tháng 9/1971. Lúc ông Trị nhập ngũ, hai vợ chồng mới cưới được 1 tuần.

“Gia đình rất phấn khởi sau bao nhiêu năm không có tin tức, không biết hài cốt chồng tôi nằm nơi đâu. Khi xét nghiệm trùng mẫu AND, chúng tôi rất vui mừng. Cảm ơn Đảng, Nhà nước, các cơ quan đã giúp gia đình tìm lại được người thân” – bà Thường nói.

Cũng giống như gia đình bà Thường, 15 gia đình khác đã tìm được người thân là liệt sĩ sau nhiều năm tìm kiếm.

Theo Bộ Công an đây là kết quả bước đầu triển khai ngân hàng Gen của thân nhân liệt sĩ chưa xác định được danh tính, với số lượng dữ liệu và tài liệu thu thập còn ít tuy nhiên cũng đã đạt được những thành quả nhất định. Đơn vị tiếp tục phối hợp với các đơn vị xây dựng và mở rộng ngân hàng Gen của thân nhân liệt sĩ chưa xác định danh tính để bù đắp các mất mát to lớn đối với các gia đình liệt sĩ đã trải qua chiến tranh và trả lại danh tính cho các anh hùng, liệt sĩ.

Gia đình liệt sĩ chia sẻ tại chương trình.

"Chìa khóa phục hồi ký ức lịch sử"

Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết, việc triển khai thu nhận mẫu ADN cho thân nhân của liệt sĩ chưa xác định được danh tính là chương trình đầy tính nhân văn, sâu sắc, là trách nhiệm, nghĩa vụ với những người đã hy sinh vì Tổ quốc, vì Nhân dân.

"Chiến tranh đã lùi xa nhưng biết bao gia đình vẫn mong chờ thông tin về phần mộ, hài cốt của người thân để đón về quê hương, đây là nguyện vọng tha thiết của mỗi người dân" - Thủ tướng Phạm Minh Chính cho biết.

Thủ tướng Phạm Minh Chính xúc động chia sẻ về cuộc gặp thân nhân gia đình liệt sĩ từ Nghệ An vào An Giang đón hài cốt người thân về.

Thủ tướng nhấn mạnh, thời gian ngày càng trôi đi, điều kiện môi trường khắc nghiệt của khí hậu, thời tiết đặt ra rất nhiều thách thức, khó khăn trong việc tìm kiếm, xác minh danh tính liệt sĩ. Do đó, chúng ta phải tăng tốc, bứt phá, đột phá hơn nữa mới có thể vượt thời gian, đáp ứng yêu cầu tìm kiếm.

"ADN không chỉ là thông tin về sinh học mà còn là chìa khóa để phục hồi ký ức lịch sử, là công cụ quan trọng kết nối quá khứ, hiện tại và tương lai, đáp ứng mong mỏi của gia đình liệt sĩ" - Thủ tướng Phạm Minh Chính chia sẻ.

Theo Thủ tướng Phạm Minh Chính, việc ứng dụng công nghệ ADN trong xác định danh tính liệt sĩ, xây dựng cơ sở dữ liệu và ngân hàng Gen là bước tiến lớn về khoa học, pháp lý, là bổn phận thiêng liêng, trách nhiệm cao quý và tình cảm chân thành của Đảng, Nhà nước, của toàn dân và cả hệ thống chính trị đối với những người đã hy sinh cho Tổ quốc, vì độc lập tự do, thống nhất đất nước, vì hạnh phúc ấm no của người dân.

Do đó, Thủ tướng yêu cầu việc triển khai thu nhận mẫu ADN cho thân nhân của liệt sĩ chưa xác định được danh tính phải làm với tinh thần trách nhiệm cao nhất.

Thanh Hà