80 năm dựng xây và đổi mới - Bài 1: Bước tiến dài đến khát vọng thịnh vượng

Tổng Bí thư Tô Lâm trình bày Diễn văn Kỷ niệm 80 năm Quốc khánh. Ảnh: Dương Giang-TTXVN

Mùa Thu 2025 đánh dấu mốc son 80 năm kể từ ngày thành lập nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Từ một quốc gia bị tàn phá nặng nề bởi chiến tranh, Việt Nam đã kiên cường vươn lên, xây dựng nền kinh tế độc lập với dấu ấn mạnh mẽ từ công cuộc Đổi mới, hội nhập sâu rộng hướng tới mục tiêu trở thành nước phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045.

Hành trình ấy được tiếp sức bằng những quyết sách chiến lược, sự sắp xếp lại địa giới hành chính đồng bộ với đổi mới kinh tế và hiệu ứng từ 250 công trình, dự án trọng điểm mang tầm vóc quốc gia vừa đồng loạt được khánh thành, khởi công vào ngày 19/8.

Thông tấn xã Việt Nam triển khai loạt bài khắc họa hành trình 80 năm dựng xây và đổi mới của đất nước, từ độc lập, vượt qua chiến tranh đến hội nhập và phát triển, làm rõ những dấu ấn đột phá cùng các chính sách trụ cột vừa ban hành. Đồng thời, từ góc nhìn quốc tế, loạt bài ghi nhận thành tựu của Việt Nam trong dòng chảy toàn cầu, hướng tới khát vọng thịnh vượng và mục tiêu trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Bài 1: Bước tiến dài đến khát vọng thịnh vượng

Ông Phạm Thịnh (bên trái) cùng đồng đội trong cuộc gặp mặt kỷ niệm 70 năm chiến thắng Điện Biên Phủ. Ảnh: Bnews/vnanet.vn phát

Gặp chúng tôi trong những ngày cả nước rực rỡ cờ hoa mừng 80 năm Quốc khánh, ông Phạm Thịnh ở Hà Nội – người cựu chiến binh từng trải qua hai cuộc kháng chiến, 71 năm tuổi Đảng, với dáng vẻ tinh anh, chia sẻ niềm vui trước thành tựu đổi mới của đất nước.

Ông xúc động nói: “Chúng ta đã đạt được những thành tựu lớn về kinh tế, từ chỗ "con trâu đi trước, cái cày theo sau", giờ Việt Nam đã trở thành một trong những quốc gia xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới. Từ chỗ phải "diệt giặc nghèo, diệt giặc dốt", chúng ta đã vươn lên thành nước đang phát triển, có thu nhập trung bình; giáo dục cũng đạt được nhiều thành tựu vượt bậc… Đặc biệt, trải qua 40 năm đổi mới, đất nước có vị thế, đảm nhiệm nhiều trọng trách quốc tế như ngày hôm nay – tất cả là nhờ sự lãnh đạo đổi mới, tư duy hội nhập mạnh mẽ.”

Đây cũng là niềm hạnh phúc, tự hào của người dân Việt Nam trong những ngày tháng rộn ràng niềm vui này.

* Dấu ấn đổi mới

Nhìn lại chặng đường 80 năm, kinh tế Việt Nam đã trải qua hành trình từ "con số không" vào năm 1945 đến một nền kinh tế năng động và hội nhập sâu rộng nhờ những dấu ấn mạnh mẽ từ công cuộc đổi mới. Đại hội VI của Đảng Cộng sản Việt Nam (năm 1986) đã đề ra đường lối đổi mới toàn diện, chuyển từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung sang kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, phát triển kinh tế đa thành phần, mở cửa hội nhập... đã giúp kinh tế Việt Nam chuyển mình từ trạng thái trì trệ sang phát triển năng động.

Trong những năm qua, nhiều nguồn lực đã được huy động để đầu tư các dự án trọng điểm, xây dựng được một hệ thống hạ tầng giao thông hiện đại, đa dạng, đồng bộ. Trong ảnh: Trục đường hướng tâm Nguyễn Trãi cùng với tuyến đường sắt trên cao Cát Linh-Hà Đông. Ảnh: Huy Hùng - TTXVN

Với những tiền đề vững chắc từ giai đoạn đổi mới, Việt Nam đã thực hiện nhiều cải cách thể chế quan trọng, mở rộng quan hệ đối ngoại và tham gia tích cực vào các sân chơi kinh tế toàn cầu. Cơ cấu kinh tế cũng có sự chuyển dịch rõ rệt, xây dựng được nền tảng công nghiệp và dịch vụ vững chắc hơn, thu hút nhiều tập đoàn công nghệ lớn đầu tư.

Đặc biệt, theo ông Nguyễn Xuân Thắng, Ủy viên Bộ Chính trị, Giám đốc Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Chủ tịch Hội đồng Lý luận Trung ương, từ một nền kinh tế đóng cửa khép kín, Việt Nam thành một nền kinh tế có mức độ hội nhập toàn cầu khi trở thành đối tác thương mại lớn toàn cầu.

Trong những năm gần đây, Việt Nam được đánh giá là một trong những nền kinh tế có tốc độ tăng trưởng hàng đầu khu vực và thế giới, trong nhóm 40 nước có nền kinh tế lớn nhất thế giới, 20 nền kinh tế hàng đầu về thương mại và thu hút đầu tư nước ngoài; có quan hệ ngoại giao với 194 nước, vùng lãnh thổ trên khắp năm châu; xây dựng các mối quan hệ đối tác hợp tác chiến lược, đối tác chiến lược toàn diện với tất cả các cường quốc trên thế giới...

Gạo là một trong những sản phẩm xuất khẩu chủ lực của Việt Nam. Ảnh: Văn Sĩ - TTXVN

Sáu tháng đầu năm 2025, tăng trưởng kinh tế đạt khoảng 7,52% so với cùng kỳ, cơ bản đạt kịch bản Chính phủ đề ra (7,6%), vượt dự báo của các tổ chức quốc tế và cao nhất trong cùng kỳ gần 20 năm qua. Chính phủ, Thủ tướng chính phủ đã đặt mục tiêu phấn đấu tăng trưởng cả nước năm 2025 đạt từ 8,3 - 8,5%. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát phù hợp và theo mục tiêu đặt ra; các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm; nợ công, nợ Chính phủ được kiểm soát tốt, thấp hơn nhiều so với trần, ngưỡng cảnh báo, góp phần bảo đảm nền tài chính quốc gia an toàn, bền vững.

Thành tựu phát triển kinh tế được nhân dân cả nước và cộng đồng quốc tế đánh giá cao tạo đà cải cách, tạo lực phát triển, tạo khí thế sôi động và tạo niềm tin vững chắc của nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng. Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) đánh giá Việt Nam nằm top 10 nước tăng trưởng cao nhất thế giới, ước đạt 6,4% trong giai đoạn 2024 - 2029. Ngân hàng Standard Chartered dự báo Việt Nam thuộc nhóm 5 nước tăng trưởng nhanh nhất châu Á.

Phát biểu tại Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày thành lập Chính phủ nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, mỗi kế hoạch 5 năm, mỗi chương trình mục tiêu quốc gia, mỗi dự án hạ tầng chiến lược là một viên gạch trong đại công trình dựng xây Tổ quốc; mỗi nỗ lực giảm nghèo, mở rộng an sinh, phổ cập giáo dục và bảo hiểm y tế, hiện đại hóa nông nghiệp, xây dựng nông thôn mới là một cầu nối để không ai bị bỏ lại phía sau...

Những hiệp định thương mại tự do thế hệ mới, những kết nối hạ tầng chiến lược, những tuyến cao tốc, cảng biển, sân bay, những khu công nghiệp, khu công nghệ cao mọc lên là bằng chứng sống động của một Việt Nam đổi thay.

* Bước vào kỷ nguyên phát triển thịnh vượng

Việt Nam đang đứng trước ngưỡng cửa của một kỷ nguyên mới trong phát triển đất nước khi Đảng đã xác định những bước đi quan trọng để thúc đẩy nền kinh tế phát triển bền vững.

Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, khởi đầu bằng sự kiện trọng đại - Đại hội XIV của Đảng. Ưu tiên hàng đầu trong kỷ nguyên mới là thực hiện thắng lợi các mục tiêu chiến lược đến năm 2030, Việt Nam trở thành nước đang phát triển, có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao; đến năm 2045 trở thành nước xã hội chủ nghĩa phát triển, có thu nhập cao...

Để đưa đất nước bước vào kỷ nguyên mới, cần giải quyết những vần đề còn tồn tại như Tổng Bí thư đã từng chỉ ra, tốc độ tăng trưởng cao, song nguy cơ tụt hậu về kinh tế vẫn hiện hữu, nguy cơ kinh tế Việt Nam rơi vào bẫy thu nhập trung bình và khó tiệm cận với các nước đang phát triển.

Thực tế đang còn tồn tại điểm nghẽn về thể chế và hạn chế trong thực thi pháp luật. Chuyển đổi mô hình kinh tế từ chiều rộng sang chiều sâu chậm. Đầu tư công tiến độ chậm, hiệu quả sử dụng vốn chưa cao, còn dàn trải, nhiều lãng phí, chưa phát huy vai trò dẫn dắt, kích hoạt hiệu quả các nguồn lực ngoài nhà nước.

Hoạt động cơ cấu lại các tổ chức tín dụng, xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém chậm; tình trạng “sở hữu chéo”, cho vay tín dụng đối với doanh nghiệp “nội bộ”, “sân sau” còn phức tạp và chưa có biện pháp giải quyết triệt để. Xác định các ngành hàng chiến lược, quốc gia giá trị cao chưa được quan tâm. Ứng dụng và phát triển khoa học công nghệ chưa đem lại kết quả rõ nét...

Đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh mới khi Việt Nam cần động lực tăng trưởng mới sau tác động của dịch COVID-19, phải thích ứng với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, chủ động tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị toàn cầu, đồng thời củng cố an ninh kinh tế trong môi trường quốc tế phức tạp, "Bộ tứ trụ cột" đã được ra đời.

Chỉ trong vòng gần nửa năm, Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII ban hành bốn nghị quyết chuyên đề – Nghị quyết 57 về phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; Nghị quyết 59 về hội nhập quốc tế trong tình hình mới; Nghị quyết 66 về tiếp tục đổi mới xây dựng và tổ chức thi hành pháp luật và Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân.

Bốn nghị quyết cụ thể hóa tinh thần và mục tiêu của Đại hội XIII, nhất là khâu đột phá “hoàn thiện đồng bộ thể chế phát triển”. Các nghị quyết này không chỉ là những định hướng chiến lược mà còn là những hành động thiết thực để giải quyết các thách thức và tận dụng cơ hội trong bối cảnh quốc tế và trong nước ngày càng phức tạp từ đó đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững, tự cường và đạt mục tiêu trở thành nước phát triển có thu nhập cao vào năm 2045.

Thủ tướng Phạm Minh Chính. Ảnh: Dương Giang-TTXVN

Nhắc lại chỉ đạo của Tổng Bí thư về hoàn thiện thể chế, pháp luật và coi là nhiệm vụ trọng tâm hàng đầu, phát biểu mới đây, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, thể chế vừa là mục tiêu, vừa là động lực, nguồn lực, nền tảng vững chắc cho sự phát triển của đất nước.

Thể chế phải đi sớm, đi trước mở đường cho đột phá phát triển, phát huy tối đa tiềm năng, lợi thế, sức sáng tạo, đáp ứng yêu cầu đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Đồng thời, thực hiện chuyển đổi trạng thái, đưa việc xây dựng và thi hành pháp luật từ "điểm nghẽn của điểm nghẽn" trở thành "đột phá của đột phá", trở thành lợi thế cạnh tranh, đưa đất nước phát triển trong kỷ nguyên mới.

“Trong thời gian qua, các chủ trương lớn của Đảng đã đi đúng hướng, đáp ứng mong mỏi của các tầng lớp dân cư trong xã hội. Vấn đề cốt lõi hiện nay không còn nằm ở định hướng, mà là năng lực và hiệu quả thực thi. Việc nhanh chóng đưa các nghị quyết vào cuộc sống, biến các chủ trương thành những chính sách cụ thể, dễ đo lường và dễ tiếp cận chính là chìa khóa để biến cơ hội phát triển thành hiện thực, tạo dựng động lực tăng trưởng mới, khích lệ khát vọng kinh doanh, xóa bỏ các điểm nghẽn của nền kinh tế”, TS Nguyễn Bích Lâm, nguyên Tổng cục trưởng Tổng cục Thống kê chia sẻ.

Cùng với thực hiện "Bộ tứ trụ cột" chiến lược, việc sắp xếp lại địa giới và đơn vị hành chính là bước đi quan trọng trong đổi mới chính trị đồng bộ với đổi mới kinh tế, tạo sự gắn kết chặt chẽ không gian phát triển kinh tế và địa giới hành chính, khơi dậy nguồn lực, tạo đột phá trong phát triển kinh tế địa phương.

Sáng 19/8/2025, Bộ Xây dựng phối hợp với UBND tỉnh Quảng Trị tổ chức Lễ khánh thành đoạn cao tốc Vạn Ninh – Cam Lộ, thuộc tuyến cao tốc Bắc – Nam phía Đông giai đoạn 2021 – 2025. Ảnh: Nguyên Linh - TTXVN

Trên khắp cả nước, 250 công trình, dự án với tổng mức đầu tư lên tới 1,28 triệu tỷ đồng, ở tất cả các lĩnh vực vừa được đồng loạt khánh thành và khởi công đúng vào dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh là minh chứng cho quyết tâm đổi mới, khát vọng vươn lên của đất nước trên hành trình phát triển nhanh và bền vững, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững. Như phát biểu chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, các công trình trọng điểm kinh tế - xã hội được khánh thành, khởi công mang nhiều ý nghĩa chiến lược, trong việc "xoay chuyển tình thế, chuyển đổi trạng thái" hạ tầng chiến lược của quốc gia.

Đây còn là minh chứng cho sự nỗ lực vượt bậc trong huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực đầu tư – từ vốn ngân sách Nhà nước, vốn đầu tư công, đến sự tham gia mạnh mẽ của khu vực tư nhân và mô hình hợp tác công tư (PPP). Bởi trong tổng số vốn đầu tư của 250 công trình, dự án nói trên chỉ có khoảng 37% là vốn Nhà nước, còn lại khoảng 63% là vốn đầu tư tư nhân. Những “trái ngọt” đầu tiên từ các công trình sớm đưa vào khai thác sẽ là minh chứng cụ thể cho hiệu quả của chủ trương “lấy đầu tư công dẫn dắt, kích hoạt đầu tư tư nhân”.

Nhìn lại hành trình 80 năm qua, kinh tế Việt Nam đã đạt được những bước tiến dài đầy tự hào, thể hiện ý chí vươn lên mạnh mẽ của cả đất nước. Trong tương lai, với tầm nhìn chiến lược, sự đồng hành của Chính phủ, doanh nghiệp và toàn dân, Việt Nam có đủ cơ sở để tin tưởng hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia phát triển, thu nhập cao vào năm 2045. Đó không chỉ là đích đến của một chiến lược phát triển, mà còn là lời hứa với các thế hệ mai sau.

Bài 1: Bước tiến dài đến khát vọng thịnh vượng

Bài 2: Từ đổi mới đến kỷ nguyên vươn mình

Bài 3: Dấu ấn phát triển đột phá

Bài cuối: Việt Nam - Kỳ tích kinh tế vươn tầm khu vực

Nguyễn Huyền/Bnews/vnanet.vn