80 năm Công an nhân dân dưới lá cờ vẻ vang của Đảng
'Một cuộc cách mạng chỉ có giá trị khi nó biết tự bảo vệ' – quan điểm đó của Lênin được Đảng ta thấm nhuần, luôn chú trọng xây dựng lực lượng vũ trang cách mạng để bảo vệ Đảng, bảo vệ nhân dân, bảo vệ thành quả cách mạng.
Ngay sau khi thành lập, Đảng ta đã lập ra các đội tự vệ đỏ, tự vệ công nông, danh dự trừ gian, hộ lương diệt ác. Đây là những tổ chức tiền thân của lực lượng CAND, có nhiệm vụ nắm tình hình địch, chống khủng bố, diệt trừ bọn Việt gian, phản động để bảo vệ Đảng, bảo vệ phong trào cách mạng. Sự phát triển của những tổ chức này là bước chuẩn bị quan trọng cho phong trào đấu tranh giải phóng dân tộc, tiến tới khởi nghĩa giành chính quyền.
Ngày 19/8/1945, Cách mạng Tháng Tám thành công ở Hà Nội, cùng với việc đập tan các cơ quan đàn áp của địch và thiết lập chính quyền cách mạng, CAND Việt Nam ra đời. Tên gọi của những tổ chức Công an Việt Nam đầu tiên ở 3 miền là Sở Liêm phóng Bắc bộ, Sở Trinh sát Trung bộ và Quốc gia tự vệ cuộc Nam bộ. Tuy tên gọi ban đầu có khác nhau nhưng đây là những lực lượng trực tiếp làm nhiệm vụ trấn áp các tổ chức phản cách mạng, phản động, giữ gìn trật tự an ninh xã hội, bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền cách mạng, bảo vệ nhân dân.
Tiếp đó, ngày 21/2/1946, Chủ tịch Hồ Chí Minh ký Sắc lệnh số 23/SL thống nhất các lực lượng Liêm phóng, Cảnh sát, Trinh sát, Quốc gia tự vệ cuộc trong toàn quốc thành Việt Nam Công an vụ, nằm trong Bộ Nội vụ. Nhiệm vụ bảo vệ chính quyền được đặt lên vai lực lượng vũ trang, trong đó có CAND. Lực lượng CAND trở thành nòng cốt, mũi nhọn tiên phong trong cuộc đấu tranh quyết liệt với liên minh phản cách mạng cả trong lẫn ngoài, lập nên những chiến công xuất sắc, bảo vệ Đảng, bảo vệ chính quyền non trẻ và bảo vệ nhân dân trước thế nước ngàn cân treo sợi tóc lúc bấy giờ.

Chủ tịch Hồ Chí Minh thăm một đơn vị Cảnh sát nhân dân Thủ đô Hà Nội, mùng 1 Tết Quý Mão (1963).
Trong hai cuộc kháng chiến chống thực dân, đế quốc xâm lược, lực lượng CAND đã lập nhiều chiến công oanh liệt, đập tan mọi âm mưu, hoạt động phá hoại của địch, giữ vững an ninh, trật tự, bảo vệ tuyệt đối an toàn các cơ quan đầu não của Đảng, Nhà nước và nhân dân, góp phần quan trọng vào thắng lợi của cuộc đấu tranh chống các thế lực xâm lược. Bước vào thời kỳ xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, lực lượng Công an tiếp tục làm tốt vai trò nòng cốt, xung kích trên mặt trận bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội; đấu tranh, ngăn chặn, vô hiệu hóa mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động, các loại tội phạm; giữ vững thế chủ động chiến lược về an ninh quốc gia, không để bị động, bất ngờ, không để hình thành tổ chức chính trị đối lập trong nội địa; xử lý có hiệu quả các tình huống phức tạp về an ninh, trật tự. Đóng góp của lực lượng CAND đã góp phần giữ vững môi trường hòa bình, ổn định để thực hiện thắng lợi sự nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đổi mới và hội nhập quốc tế.
Thực tiễn 80 năm qua đã khẳng định, lực lượng CAND luôn thể hiện rõ bản chất cách mạng, kiên trung, anh dũng, mưu trí, sáng tạo, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh, xứng danh là lực lượng vũ trang trọng yếu, tin cậy của Đảng, Nhà nước và nhân dân. Dù trong bất kỳ điều kiện, hoàn cảnh nào, lực lượng CAND luôn nêu cao tinh thần “vì nước quên thân, vì dân phục vụ”, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, mưu trí, dũng cảm chiến đấu, làm thất bại mọi âm mưu, hoạt động chống phá của các thế lực thù địch, phản động và các loại tội phạm khác, hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ bảo vệ an ninh quốc gia, bảo đảm trật tự, an toàn xã hội.
Phát huy truyền thống gắn bó máu thịt với nhân dân, dựa vào dân trong công tác, chiến đấu, lực lượng Công an đã thường xuyên đẩy mạnh Phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc, phát huy sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính trị, xây dựng nền an ninh nhân dân, thế trận an ninh vững chắc tại địa bàn cơ sở. Từ những hoạt động thiết thực của phong trào, mỗi chiến sĩ Công an ngày càng gần gũi, gắn bó, sẵn sàng chia ngọt, sẻ bùi cùng nhân dân, được nhân dân tin tưởng. Hình ảnh người chiến sĩ Công an bản lĩnh, nhân văn, vì nước quân thân, vì dân phục vụ trở thành biểu tượng của cái đẹp, tính nhân văn sâu sắc, của niềm tin, sự lan tỏa trong xã hội và được khắc ghi trong lòng nhân dân.
Để thực hiện tốt hơn nữa vai trò, nhiệm vụ là lực lượng nòng cốt trong công tác bảo vệ an ninh, trật tự đòi hỏi lực lượng CAND tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, nỗ lực phấn đấu không ngừng, vượt qua mọi khó khăn, thử thách, hoàn thành xuất sắc mọi nhiệm vụ. Trước yêu cầu đó, ngày 16/3/2022, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 12-NQ/TW về “Đẩy mạnh xây dựng lực lượng CAND thật sự trong sạch, vững mạnh, chính quy, tinh nhuệ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới”.
Trên tinh thần kế thừa và phát triển các nội dung có tính nguyên tắc, những thành tựu cơ bản gắn với yêu cầu cao hơn của giai đoạn phát triển mới với những thời cơ vận hội cùng khó khăn, thách thức đan xen ngày càng gay gắt, Nghị quyết 12 của Bộ Chính trị nhấn mạnh, bất luận trong hoàn cảnh, điều kiện nào cũng phải luôn kiên định nguyên tắc Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo tuyệt đối, trực tiếp về mọi mặt đối với CAND. CAND là “lá chắn”, “thanh bảo kiếm” bảo vệ nhân dân, bảo vệ Đảng, Nhà nước và chế độ XHCN.
Hiện nay, bối cảnh tình hình mới đặt ra những thách thức và cơ hội đan xen. Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an tập trung cụ thể hóa, xác định lộ trình, bước đi phù hợp để triển khai thực hiện mục tiêu xây dựng lực lượng CAND cách mạng, chính qui, tinh nhuệ và hiện đại vào năm 2030 theo tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng, Nghị quyết 12 của Bộ Chính trị. Tiếp tục chăm lo xây dựng Đảng, xây dựng lực lượng thực sự trong sạch, vững mạnh, tăng cường tiềm lực, sức mạnh về mọi mặt, đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ, thực hiện có hiệu quả các nhiệm vụ trọng tâm có ý nghĩa “đột phá”.