6 câu hỏi thường gặp liên quan đến hẹp động mạch cảnh

1. Những trường hợp nào dễ bị hẹp động mạch cảnh?

Động mạch cảnh là một mạch máu lớn đưa máu từ tim đến đầu, mặt, cổ. Hẹp động mạch cảnh là tình trạng hẹp bên trong động mạch do tích tụ mảng bám, là các chất béo lắng đọng làm giảm lưu lượng máu đến não. Đây là bệnh lý khá phổ biến, đặc biệt là ở những người cao tuổi hoặc có bệnh lý tim mạch, đái tháo đường, tăng huyết áp, sử dụng thuốc lá, rượu bia…

Tuổi tác: Yếu tố nguy cơ hẹp động mạch cảnh thường tăng lên theo tuổi tác, đặc biệt là sau 60 tuổi.

Tiền sử gia đình: Nếu có người thân trong gia đình mắc các bệnh về tim mạch hoặc đột quỵ, nguy cơ mắc bệnh cũng tăng lên.

Hút thuốc lá: Hút thuốc lá là một trong những yếu tố nguy cơ hàng đầu của các bệnh tim mạch, trong đó có hẹp động mạch cảnh.

Tăng huyết áp: Huyết áp cao có thể làm hỏng thành động mạch và tăng nguy cơ hình thành mảng bám.

Cholesterol cao: Cholesterol cao có thể dẫn đến sự tích tụ của mảng bám trong động mạch.

Đái tháo đường: Bệnh đái tháo đường làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch, bao gồm cả hẹp động mạch cảnh.

Lối sống không lành mạnh: Chế độ ăn uống không khoa học, ít vận động, ăn nhiều chất béo bão hòa, cholesterol và muối có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh. Tình trạng béo phì làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và hẹp động mạch cảnh.

Hẹp động mạch cảnh là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tai biến mạch máu não.

2. Hẹp động mạch cảnh có chữa được không?

Tùy từng mức độ, giai đoạn bệnh mà có phương pháp điều trị phù hợp. Nếu ở giai đoạn nhẹ thì chỉ cần điều trị nội khoa, uống thuốc và theo dõi thường xuyên. Mức độ thành công phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm:

Mức độ hẹp: Tình trạng hẹp nhẹ có thể được kiểm soát bằng thuốc và thay đổi lối sống, hẹp nặng có thể cần can thiệp phẫu thuật.

Triệu chứng: Nếu người bệnh đã có các triệu chứng như đột quỵ hoặc thiếu máu não thoáng qua cần điều trị tích cực khẩn cấp.

Sức khỏe tổng thể: Các bệnh lý khác như tim mạch, đái tháo đường có thể ảnh hưởng đến phương pháp và kết quả điều trị.

3. Thay đổi lối sống có tác dụng gì với người bị hẹp động mạch cảnh?

Thay đổi lối sống có ý nghĩa vô cùng quan trọng với người bị hẹp động mạch cảnh. Người bệnh cần điều chỉnh chế độ ăn uống. Bỏ thuốc lá và tập thể dục đều đặn.

Theo ThS.BS. Nguyễn Thu Huyền, Khoa Nội Tim mạch, Bệnh viện 19-8, thông thường động mạch cảnh bị hẹp dưới 50% được điều trị bằng thuốc kết hợp thay đổi lối sống, trong đó tập thể dục là một phần quan trọng.

Việc tập luyện phù hợp nhằm duy trì cân nặng khỏe mạnh, cải thiện tâm lý, giảm huyết áp động mạch, giảm các thành phần mỡ có hại trong máu, nhờ đó làm giảm tiến triển của xơ vữa động mạch. Các bài tập phù hợp với người bệnh hẹp động mạch cảnh bao gồm: đi bộ, đạp xe, bơi lội…

4. Người bị hẹp động mạch cảnh có phải kiêng gì không?

Chế độ ăn uống đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát và phòng ngừa hẹp động mạch cảnh. Người bệnh cần hạn chế tiêu thụ thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa (thịt đỏ, mỡ động vật, da cầm, đồ ăn chiên xào nhiều dầu mỡ), thực phẩm chứa nhiều cholesterol (nội tạng động vật); Hạn chế ăn muối và các thực phẩm chế biến sẵn nhiều muối (đồ hộp, xúc xích, lạp xưởng…); Hạn chế đồ ngọt, nước ngọt, bánh kẹo; Hạn chế hoặc bỏ hẳn rượu bia…

5. Các biện pháp phòng ngừa hẹp động mạch cảnh

Để phòng ngừa hẹp động mạch cảnh, các chuyên gia tim mạch khuyến cáo mọi người cần tập trung các yếu tố nguy cơ cơ bản của bệnh như: kiểm soát tăng huyết áp, kiểm soát rối loạn lipid máu, điều trị và kiểm soát đường máu, giảm cân. Bên cạnh đó cần thay đổi lối sống như bỏ hút thuốc lá, hạn chế sử dụng rượu bia, tăng cường vận động thể lực và có chế độ dinh dưỡng hợp lý.

Nếu có các yếu tố nguy cơ như tiền sử gia đình có người mắc bệnh tim mạch, tăng huyết áp, đái tháo đường nên đi khám tim mạch định kỳ để được theo dõi và phát hiện sớm hẹp động mạch cảnh.

Kiểm soát huyết áp để phòng ngừa hẹp động mạch cảnh.

6. Chi phí khám và điều trị hẹp động mạch cảnh

Chi phí khám và điều trị hẹp động mạch cảnh có thể khác nhau tùy thuộc vào nhiều yếu tố. Nếu bệnh ở giai đoạn sớm và không có biến chứng, chi phí điều trị thường thấp hơn so với trường hợp bệnh đã tiến triển và có biến chứng.

Ngoài khám, người bệnh cũng có thể phải chi trả phí các xét nghiệm, chẩn đoán hình ảnh. Chi phí khám bác sĩ chuyên khoa tim mạch thường dao động từ 200.000 - 500.000 VNĐ/lần khám. Ngoài ra còn có chi phí xét nghiệm, phẫu thuật, đặt stent… Mỗi phương pháp điều trị sẽ có chi phí khác nhau. Nếu có bảo hiểm y tế, người bệnh sẽ được chi trả theo đúng quy định.

Người bệnh nên đi khám tại cơ sở y tế chuyên khoa tim mạch uy tín để bác sĩ đánh giá tình trạng bệnh, đưa ra biện pháp điều trị phù hợp và tư vấn chi phí dự kiến.

Đức Minh