50 năm Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh: Từ ký ức chiến tranh đến thông điệp hòa bình

Hơn 60 tham luận gửi đến hội thảo đã cho thấy sự quan tâm rộng rãi của cộng đồng quốc tế đối với thông điệp hòa bình xuất phát từ Việt Nam.

Phát biểu khai mạc, ông Lâm Ngô Hoàng Anh – Phó Giám đốc phụ trách quản lý Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh nhấn mạnh: “Khát vọng hòa bình là giá trị cốt lõi của dân tộc Việt Nam. Hội thảo lần này không chỉ nhìn lại 50 năm hành trình của bảo tàng, mà còn tiếp tục lan tỏa thông điệp nhân văn ấy đến bạn bè năm châu”.

Quang cảnh hội thảo

Chương trình tập trung vào 3 chủ đề: giá trị của hòa bình trong bối cảnh lịch sử và hiện tại; chặng đường 50 năm chuyển mình của Bảo tàng; và vai trò giáo dục của Bảo tàng trong việc nuôi dưỡng ý thức gìn giữ hòa bình. Các tham luận đều khẳng định: Bảo tàng Chứng tích chiến tranh không chỉ là nơi lưu giữ ký ức chiến tranh, mà còn là nhịp cầu giúp các thế hệ, đặc biệt là giới trẻ, hiểu và trân trọng giá trị của hòa bình.

Từ góc nhìn văn hóa – xã hội, bà Tôn Nữ Thị Ninh, Chủ tịch Ủy ban Hòa bình TP.HCM chia sẻ: “Chúng ta thường nhắc đến Bảo tàng như nơi lưu giữ chứng tích chiến tranh, nhưng ít khi nhấn mạnh khía cạnh vì hòa bình. Đây là Bảo tàng thu hút đông đảo khách quốc tế nhất Việt Nam, bởi thông điệp nhân văn mà nó mang lại. Trên thế giới không nhiều nơi làm được điều này”.

Bà Tôn Nữ Thị Ninh, Chủ tịch Ủy ban Hòa bình TP.HCM

Theo các chuyên gia, sau nửa thế kỷ, Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh đã vươn mình trở thành trung tâm văn hóa – giáo dục, nơi kết nối quá khứ với hiện tại và tương lai. Đối với nhiều thế hệ khách tham quan, đặc biệt là thanh niên, trải nghiệm tại đây là một hành trình nhận thức sâu sắc về chiến tranh, hậu quả và khát vọng hòa bình.

Tròn 50 năm, Bảo tàng không chỉ là một điểm đến văn hóa – lịch sử của Việt Nam, mà còn là địa chỉ quen thuộc của bạn bè quốc tế, góp phần đưa thông điệp hòa bình của dân tộc lan tỏa rộng khắp thế giới.

Tham dự hội thảo, bà Huỳnh Ngọc Vân, nguyên Giám đốc Bảo tàng Chứng tích Chiến tranh chia sẻ: bà có 26 năm gắn bó với Bảo tàng, từ hướng dẫn viên đến Giám đốc. Bà là nhân chứng của giai đoạn đổi tên vào năm 1995, khi Bảo tàng được giữ lại thay vì đóng cửa, và sau đó gia nhập Mạng lưới Bảo tàng vì hòa bình thế giới.

Bà Huỳnh Ngọc Vân, nguyên Giám đốc Bảo tàng Chứng tích chiến tranh

Với bà Vân, Bảo tàng không chỉ lưu giữ ký ức chiến tranh mà còn là cầu nối hòa giải: nơi cựu binh quốc tế rơi nước mắt, xin lỗi, ôm nhau như bạn bè. Năm 2010, bảo tàng được xây dựng mới, mở rộng các hoạt động giáo dục, đặc biệt có “Phòng Bồ Câu Trắng” dành cho thiếu nhi.

“Tôi chỉ là người đàn bà kể chuyện chiến tranh”, bà Vân nói, nhưng chính cách kể đó đã đưa bảo tàng trở thành một trong những điểm tham quan đông khách nhất, mang thông điệp hòa bình của Việt Nam ra thế giới.

Đại biểu các nước xem triển lãm bên lề Hội thảo

"Lũy tre, hàng cau, cây khế, cây si ở trong khuôn viên của Bảo tàng chính là thông điệp mà chúng tôi muốn chia sẻ với khách tham quan, đó là mong muốn có một làng quê Việt Nam thanh bình. Và sự xuất hiện của những vũ khí ở trong làng quê Việt Nam thanh bình đó chính là một tội ác, là sự phi lý. Rất nhiều cựu chiến binh Mỹ đã đến xem Bảo tàng và nhận ra câu chuyện đó. Có nghĩa đây là một Bảo tàng vì hòa bình từ chính những cây cỏ đang trồng" - bà Vân khẳng định.

Ngọc Xuân-CTV Mai Lam/VOV-TP.HCM