5 sai lầm phổ biến của nhiều tài xế khiến phanh ô tô nhanh hỏng

Hệ thống phanh ô tô dù có vai trò quan trọng nhưng lại thường bị nhiều tài xế bỏ qua cho đến khi xe bắt đầu có những âm thanh lạ hoặc phanh không còn "ăn" như trước. Thông thường, má phanh có tuổi thọ khoảng 60.000-70.000km nhưng con số này có thể thay đổi tùy vào thói quen lái xe, môi trường di chuyển và cách bạn sử dụng phanh hàng ngày.

Nếu bạn nhận thấy phanh xe xuống cấp nhanh hơn bình thường, nguyên nhân có thể đến từ những thói quen lái xe sai cách tưởng chừng vô hại dưới đây.

Không sử dụng phanh động cơ khi xuống dốc

Khi xe đổ đèo hay xuống dốc dài, nhiều người có xu hướng giữ chân phanh liên tục thay vì tận dụng phanh động cơ. Đây là sai lầm mà rất nhiều tài xế Việt mắc phải. Thói quen này khiến má phanh và đĩa phanh bị quá nhiệt, làm giảm hiệu quả phanh và gây mòn phanh nhanh hơn.

Nhiều người vẫn có thói quen sử dụng phanh liên tục khi xuống dốc. Ảnh: Pexels

Vì vậy, các chuyên gia lái xe an toàn khuyến cáo tài xế hãy sử dụng phanh động cơ, một kỹ thuật giảm tốc bằng hộp số. Với xe số sàn, chỉ cần về số thấp là xe đã tự giảm tốc. ới xe số tự động hoặc hybrid, hãy chọn chế độ “L”, “S”, hoặc “B” (Brake Mode) nếu có. Ví dụ, Toyota Prius có ký hiệu B trên cần số để kích hoạt chế độ phanh động cơ – cực kỳ hữu ích khi đổ dốc hoặc giảm tốc dần đều.

Việc không tận dụng phanh động cơ đồng nghĩa với việc bạn đang khiến hệ thống phanh hoạt động quá tải, dẫn đến cháy má phanh hoặc biến dạng đĩa phanh sau thời gian ngắn.

Đạp phanh mạnh

Một trong những thói quen nguy hiểm nhất là “đạp phanh mạnh để xe dừng nhanh” nhưng sự thật thì ngược lại. Hầu hết các dòng xe đời mới đều được trang bị hệ thống chống bó cứng phanh ABS, giúp duy trì độ bám đường và phân bổ lực phanh tự động để bánh xe không bị khóa cứng.

Việc đạp nhả phanh hoặc phanh gấp liên tục sẽ khiến hệ thống phanh ABS dễ bị làm việc sai lệch. Ảnh: Safety Brake And Clutch

Ngoài ra, việc đạp nhả liên tục không chỉ khiến hệ thống phanh ABS phải can thiệp liên tục mà còn làm má phanh mòn không đều. Ngoài ra, hành động này có thể khiến cảm biến ABS hoạt động sai lệch và báo lỗi giả.

Vì vậy, khi cần dừng xe gấp, nhấn giữ phanh đều và dứt khoát, để hệ thống phanh ABS thực hiện công việc điều chỉnh lực phanh. Với xe đời cũ chưa có phanh ABS, bạn có thể phanh nhấp nhả nhẹ nhàng để tránh bó cứng bánh.

Dừng xe đột ngột và phanh gấp thường xuyên

Phanh gấp là một trong những nguyên nhân chính khiến má phanh nhanh hỏng. Mỗi lần dừng đột ngột, nhiệt độ ma sát tăng cao, bề mặt má phanh bị cháy xém và nhanh mòn. Chưa kể, thói quen này còn làm giảm tuổi thọ lốp, ảnh hưởng đến hệ thống treo và có thể dẫn đến va chạm.

Phanh gấp làm giảm tuổi thọ lốp, ảnh hưởng đến hệ thống treo và có thể dẫn đến va chạm. Ảnh: Phillips Law Offices

Hãy tập thói quen quan sát xa và giảm tốc từ sớm khi thấy đèn đỏ hay chướng ngại vật. Giữ khoảng cách an toàn ít nhất 3 giây với xe phía trước và trong điều kiện mưa hoặc đường trơn, nên tăng lên 5 giây. Phanh sớm, nhẹ và đều giúp xe vận hành êm ái hơn, tiết kiệm nhiên liệu và đặc biệt kéo dài tuổi thọ phanh thêm 20-30%.

Chở quá nhiều đồ trong cốp xe

Nhiều tài xế có thói quen để đủ thứ trong cốp xe, từ đồ nghề, dụng cụ thể thao cho đến hàng hóa cá nhân. Tuy nhiên, tải trọng thừa không chỉ khiến xe tiêu hao nhiên liệu nhiều hơn mà còn làm hệ thống phanh phải làm việc nặng nhọc hơn để dừng lại.

Chỉ để những vật dụng cần thiết trong cốp xe. Ảnh: Slashgear

Vì thế, hãy bỏ bớt những vật dụng không cần thiết, chỉ giữ lại bộ dụng cụ khẩn cấp, bình cứu hỏa, kích nâng, và dụng cụ tháo lốp. Xe nhẹ hơn không chỉ tiết kiệm xăng mà còn giảm áp lực lên phanh, giúp phanh mòn chậm hơn rõ rệt.

Không “làm quen” phanh sau khi bảo dưỡng

Nhiều tài xế nghĩ rằng sau khi bảo dưỡng phanh, chỉ cần lắp xong là có thể sử dụng bình thường. Thực tế, các chuyên gia luôn khuyến cáo nên làm quen phanh sau mỗi lần thay má hoặc đĩa phanh. Quy trình này giúp vật liệu từ má phanh bám đều lên đĩa phanh, tạo lớp ma sát ổn định, tăng hiệu quả phanh và giảm tiếng ồn.

Khi thay má phanh mới, nhiều người thường bỏ qua hành động làm quen phanh. Ảnh: Ngô Minh

Để làm quen phanh, bạn cần phanh nhẹ ở tốc độ 50-60 km/h khoảng 5-6 lần, sau đó phanh mạnh hơn ở tốc độ 80-100 km/h khoảng 3-4 lần. Tránh dừng xe hoàn toàn cho đến khi má phanh nguội.

Nếu bạn bỏ qua bước này, phanh có thể không đạt hiệu suất tối đa, thậm chí phát ra tiếng kêu hoặc rung. Khi bảo dưỡng tại gara, hãy hỏi kỹ thợ kỹ thuật xem quy trình này đã được thực hiện chưa, và liệu dầu phanh, đĩa phanh, má phanh có được kiểm tra đồng bộ hay không.

Phanh là “lá chắn an toàn” cuối cùng giữa bạn và mối nguy hiểm trên đường. Một vài điều chỉnh nhỏ trong thói quen lái xe, từ việc tận dụng phanh động cơ, tránh phanh gấp, đến việc bảo dưỡng đúng cách, bạn có thể kéo dài tuổi thọ phanh thêm hàng chục nghìn km. Đừng để đến khi phanh kêu mới nghĩ đến bảo dưỡng, vì khi đó chi phí và rủi ro đã tăng gấp nhiều lần.

Hãy để lại bình luận bên dưới hoặc chia sẻ bài viết về Báo VietNamNet theo email: otoxemay@vietnamnet.vn. Các nội dung phù hợp sẽ được đăng tải. Xin cảm ơn!

Ngô Minh