5 năm nữa, TP.HCM hết chỗ chôn 14.000 tấn rác mỗi ngày

Tại hội thảo “Biến rác thải thành năng lượng sạch: Giải pháp cho phát triển bền vững” do báo Người Lao Động tổ chức ngày 21/10, PGS-TS Phùng Chí Sỹ, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ thiên nhiên và Môi trường Việt Nam cho biết, cả nước có khoảng 20 dự án điện rác được triển khai trong hai thập kỷ qua. Tuy nhiên, đa phần các dự án này gặp khó khăn do chính sách hỗ trợ chưa đủ hấp dẫn.

Ông chỉ rõ các vướng mắc, đó là: Chi phí đầu tư cao, thời gian thu hồi vốn dài (từ 10 - 20 năm), trong khi khung pháp lý còn chồng chéo.

GS-TS Phùng Chí Sỹ, Phó Chủ tịch Hội Bảo vệ thiên nhiên và Môi trường Việt Nam

Từ đó, ông đề xuất cần sớm có cơ chế rõ ràng, cụ thể hóa quy hoạch đầu tư, giá mua điện, tiêu chuẩn kỹ thuật và thẩm định để khuyến khích các dự án điện rác.

Còn Tiến sĩ Phạm Viết Thuận, Viện trưởng Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường TP.HCM, đưa ra cảnh báo cấp bách, đó là nếu không đổi mới công nghệ xử lý, TP.HCM sẽ cạn quỹ đất chôn rác chỉ trong 5 năm tới.

Theo ông, chôn lấp không còn là giải pháp bền vững cho một đô thị siêu lớn như TP.HCM. Tiềm năng tái chế của thành phố là rất lớn. Tiến sĩ Thuận phân tích, thành phần rác thải TP.HCM có đến 45% là rác hữu cơ và 27% là xà bần xây dựng. Điều này có nghĩa là tới 70% lượng rác thải hoàn toàn có thể tái chế hoặc tái sử dụng.

Tiến sĩ Phạm Viết Thuận, Viện trưởng Viện Kinh tế Tài nguyên và Môi trường TP.HCM

Ông cho rằng, các giải pháp như đốt rác phát điện, xử lý rác hữu cơ thành phân compost, và tái chế vật liệu xây dựng chính là “chìa khóa” giúp TP.HCM chuyển từ khủng hoảng sang cơ hội.

"Biến rác thành năng lượng sạch là xu thế tất yếu chúng ta phải làm. Rác hôm nay nhưng là năng lượng sạch ngày mai. Nhưng chúng ta cần phải đồng bộ chính sách. Nếu chúng ta giải quyết được, đấu nối được chính sách từ EVN với TP.HCM để phát triển năng lượng sạch thành điện thì chúng ta sẽ thành công, còn như hiện nay là cực kỳ khó khăn. Mỗi người dân là mắc xích trong chuỗi tuần hoàn năng lượng nên cũng cần các chính sách hỗ trợ", TS Phạm Viết Thuận nói.

Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai Thái Đại Ngọc

Về phía các nhà đầu tư quốc tế, ông Sietse Agema – Giám đốc công nghệ Công ty Harvest Waste B.V (Hà Lan) cho biết, công nghệ đốt rác phát điện thế hệ thứ 4 hiện có thể tăng 30% hiệu suất điện năng từ cùng lượng rác đầu vào, đồng thời tối đa hóa tái chế tài nguyên.

Ông khẳng định doanh nghiệp sẵn sàng tham gia các dự án theo hình thức đối tác công - tư (PPP) tại Việt Nam. “Chính phủ không cần đầu tư ban đầu, chỉ cần tạo điều kiện và cơ chế minh bạch. Thỏa thuận với chính quyền địa phương là yếu tố then chốt”, ông nói.

Khẳng định tầm quan trọng của giải pháp này, Bí thư Tỉnh ủy Gia Lai Thái Đại Ngọc cũng nhấn mạnh, xử lý rác bằng công nghệ năng lượng sạch là “con đường phải đi” nếu muốn phát triển bền vững, đồng thời giúp địa phương giải quyết môi trường, thúc đẩy du lịch và nông nghiệp xanh.

Hà Khánh/VOV-TP.HCM