'4 tại chỗ', '3 sẵn sàng' ứng phó với thiên tai

Cán bộ xã Nà Bủng phối hợp với chính quyền bản Nà Bủng tuyên truyền, vận động nhân dân phòng chống thiên tai, lũ quét.

Là huyện vùng cao, Nậm Pồ có địa hình chia cắt phức tạp, địa chất không ổn định, mùa mưa từ tháng 5 - 10 đã tạo ra nhiều cơn mưa kéo dài 2 đến 3 ngày, thường xuất hiện dông, mưa đá dẫn tới nguy cơ xảy ra lũ quét, sạt lở đất rất cao. Theo thông tin từ Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai và tìm kiếm cứu nạn (PCTT&TKCN) huyện Nậm Pồ, chỉ tính riêng năm 2024 trên địa bàn xảy ra trên 12 đợt thiên tai, chủ yếu là mưa lớn gây sạt lở, sụt lún đất đã gây thiệt hại về người và tài sản của các hộ dân. Cụ thể, tốc mái 101 hộ; 122 hộ bị lũ quét, sạt lở đất; 43 nhà có nguy cơ sạt lở đất, ngập úng. Tại điểm trường PTDTBT Tiểu học Na Cô Sa thiên tai gây thiệt hại 8 phòng vệ sinh, 6 phòng nhà tắm học sinh, 1 phòng ở nội trú học sinh. Trường Mầm non xã Nậm Khăn có nhiều vết nứt, nguy cơ sụt lún, gây nguy hiểm về tài sản, cơ sở vật chất của trường học và tài sản, tính mạng của các hộ dân xung quanh. Thiệt hại về thủy sản, vật nuôi với tổng diện tích 0,508ha ao cá bị trôi hoàn toàn; 4,05ha rừng thông bị đổ gãy trên 70%. Mưa lớn gây thiệt hại nhiều các tuyến đường giao thông huyết mạch; làm đứt 220m ống dẫn nước HPDE; thiệt hại 2 công trình nước sinh hoạt… Tổng giá trị thiệt hại thực tế do thiên tai, ước khoảng 73 tỷ đồng.

Năm 2024 xã Na Cô Sa liên tục hứng chịu nhiều đợt lũ ống, lũ quét và sạt lở đất. Trong các đợt mưa lớn, nhiều hộ phải di dời nhà khẩn cấp. Ông Vàng Văn Chuyển, Chủ tịch UBND xã cho biết: Không chờ người dân báo cáo, xã chủ động đến những nơi có nguy cơ sạt lở kiểm tra, phát hiện, lập danh sách những hộ nằm trong vùng nguy hiểm để sớm di dời. Đồng thời, đẩy mạnh tuyên truyền, tạo sự đồng thuận trong nhân dân; huy động tối đa lực lượng tại chỗ, tích cực tham gia hỗ trợ người dân tháo dỡ nhà cửa, vận chuyển tài sản, đồ đạc, lương thực đến nơi an toàn, ổn định cuộc sống người dân.

Lực lượng chức năng huyện Nậm Pồ hỗ trợ nhân dân bị ảnh hưởng do thiên tai bố trí tạm thời chỗ ở trong mùa mưa năm 2024.

Gia đình anh Giàng A Ký, bản Huổi Thủng 1, xã Na Cô Sa thuộc diện bắt buộc phải di dời đến nơi ở mới vì nằm trong vùng có nguy cơ bị sạt lở cao. Hỗ trợ gia đình anh Ký, Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Nậm Pồ đã trao 30 triệu đồng để gia đình xây dựng nhà ở mới tại vị trí an toàn. Anh Ký cho hay: “Cảm ơn Đảng, Nhà nước, cấp ủy chính quyền địa phương đã hỗ trợ tiền, ngày công lao động giúp gia đình tôi tháo dỡ nhà, di chuyển đồ đạc… Hiện nay, gia đình tôi đã dựng được căn nhà gỗ ở vị trí an toàn, yên tâm lao động sản xuất, xây dựng cuộc sống nơi ở mới”.

Ông Hạng Nhè Ly, Phó Chủ tịch UBND huyện Nậm Pồ cho biết: Với phương châm “chủ động phòng tránh, ứng phó kịp thời, khắc phục khẩn trương và hiệu quả, lấy phòng, tránh là chính”, UBND huyện Nậm Pồ đã chỉ đạo các cơ quan, đơn vị, theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, khí hậu thủy văn; làm tốt công tác dự báo, cảnh báo. Ban Chỉ huy PCTT&TKCN huyện và các xã đã trực tiếp kiểm tra tình hình thực tế, tổ chức rà soát kỹ, phát hiện kịp thời các khu vực có nguy cơ xảy ra sạt lở, lũ quét, nhất là các khu vực có dân cư, trường học, công sở… Tăng cường tuyên truyền, hướng dẫn người dân nhận biết về dấu hiệu, nguy cơ xảy ra sạt lở, lũ quét; hướng dẫn kỹ năng để người dân chủ động ứng phó khi có sự cố, hạn chế thiệt hại.

Đại diện Ủy ban MTTQ Việt Nam huyện Nậm Pồ trao tiền hỗ trợ làm nhà cho người dân bản Na Cô Sa 1, xã Na Cô Sa.

Đối với hộ dân phải di chuyển khẩn cấp, Ban chỉ huy PCTT&TKCN huyện Nậm Pồ đã huy động lực lượng tại chỗ giúp người dân tháo dỡ nhà ở, di chuyển người và tài sản đến nơi an toàn. Trong năm 2024, huyện Nậm Pồ đã hỗ trợ 54 hộ dân bị ảnh hưởng do thiên tai phải di chuyển nhà ở khẩn cấp. Đối với các thiệt hại nhỏ về nhà ở, UBND huyện chỉ đạo các xã vận động tự khắc phục, vận động đoàn thanh niên, dân quân, nhân dân tham gia giúp đỡ bằng ngày công lao động.

Dự báo năm 2025, tình hình thời tiết diễn biến phức tạp, khó lường, nguy cơ lũ quét, sạt lở đất, gió lốc có thể xảy ra, đặc biệt tại các xã vùng sâu, vùng xa, điều kiện giao thông còn nhiều khó khăn. Vì vậy, trước mùa mưa bão UBND huyện, Ban Chỉ huy PCTT&TTCN huyện Nậm Pồ đã xây dựng kế hoạch, chủ động ứng phó trong mùa mưa bão, giảm thiểu thiệt hại về người và tài sản của nhân dân. Kế hoạch xác định rõ trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân trong hoạt động phòng chống thiên tai theo quy định của pháp luật; quán triệt thực hiện có hiệu quả phương châm “4 tại chỗ” (chỉ huy tại chỗ, lực lượng tại chỗ, phương tiện, vật tư tại chỗ; hậu cần tại chỗ) và “3 sẵn sàng” (chủ động phòng tránh, đối phó kịp thời, khắc phục khẩn trương và có hiệu quả), phù hợp với điều kiện thực tiễn tại địa phương.

Huyện cũng chỉ đạo các cấp, ngành, UBND các xã tiến hành rà soát những điểm xung yếu, có nguy cơ sạt lở, lũ quét để xây dựng phương án bảo vệ, di dời dân, tài sản, gia súc ra khỏi vùng nguy hiểm khi cần thiết. Tổ chức hiệp đồng chặt chẽ giữa lực lượng vũ trang trên địa bàn, tổ chức luyện tập, diễn tập theo phương án; sẵn sàng tham gia cứu hộ, cứu nạn khi có thiên tai xảy ra đảm bảo đạt hiệu quả cao nhất. Theo dõi chặt chẽ diễn biến thời tiết, dự báo, cảnh báo, thông tin kịp thời đến người dân và các đơn vị liên quan để chủ động triển khai biện pháp ứng phó.

Tổ chức kiểm tra, rà soát, triển khai phương án đảm bảo an toàn giao thông và kết cấu hạ tầng, khắc phục kịp thời các tuyến đường bị chia cắt, đảm bảo giao thông thông suốt khi có thiên tai. Tăng cường công tác tuyên truyền, hướng dẫn kỹ năng phòng, chống thiên tai cho nhân dân, nhất là lũ quét, sạt lở đất; cung cấp thông tin chính xác, kịp thời khi có thiên tai xảy ra.

Hy vọng rằng, với việc chuẩn bị kỹ lưỡng các phương án, phương tiện, thiết bị, lực lượng, có giải pháp phối hợp, hiệp đồng, kết hợp với các biện pháp thích ứng phù hợp. Đặc biệt, với phương châm “4 tại chỗ”, “3 sẵn sàng” công tác phòng chống thiên tai của huyện Nậm Pồ sẽ góp phần hạn chế đến mức thấp nhất thiệt hại khi mưa lũ xảy ra.

Bài, ảnh: Sầm Phúc