30 năm Giải thưởng Quả bóng vàng Việt Nam - Bài 2: Không ngừng phát triển

Những bỡ ngỡ ban đầu

Năm 2005, nhân dịp kỷ niệm 10 năm Giải thưởng Quả bóng vàng Việt Nam, khi Báo SGGP đề nghị Liên đoàn Bóng đá Việt Nam (VFF) công nhận đây là giải thưởng chính thức của bóng đá nước nhà, đề xuất này đã nhận được sự đồng ý gần như ngay lập tức. Điều đó mang lại niềm vui lớn cho những nhà tổ chức, nhưng cũng có không ít áp lực trong việc duy trì và phát triển giải thưởng xứng tầm với sự công nhận ấy.

Tốp 5 Giải thưởng Quả bóng vàng nữ Việt Nam 2021. Đồ họa: HỮU VI - Ảnh: DŨNG PHƯƠNG

Nhớ lại thuở ban đầu, từ các gạch đầu dòng ý tưởng tổ chức đến thời điểm trao giải lần đầu tiên, trong chưa đầy 3 tháng. Tuy gấp gáp nhưng mọi thứ thật nhẹ nhàng khi ban tổ chức nhận được sự ủng hộ… trên mức nhiệt tình từ những chuyên gia bầu chọn đến đơn vị tài trợ. Buổi lễ trao giải đơn sơ mà ấm cúng tại hội trường Báo SGGP, nhất là trong bầu không khí hạnh phúc của bóng đá Việt Nam khi đó - sau chiếc huy chương bạc lịch sử ở SEA Games lần thứ 23 (năm 2005). Ngay cả những quả bóng phần thưởng khi ấy, lúc đến tay những người chiến thắng, vẫn còn nồng mùi xi mới chưa khô…

Năm 2005, ngay khi được VFF xác nhận tính chính thức của giải thưởng, ban tổ chức đã phải đối diện với thách thức “tồn tại hay không tồn tại” sau scandal của đội tuyển U23 tại SEA Games. Người hâm mộ ngao ngán, nhà tài trợ chán nản, lần lượt rút lui. Thế nhưng, đến thời điểm ấy mới biết ai thật sự là bạn đồng hành của bóng đá Việt Nam. Ban tổ chức giải thưởng kiên trì tìm tài trợ, áp dụng chiến thuật “liệu cơm gắp mắm”, gõ cửa từng người bạn cũ lẫn mới.

Với Báo SGGP, việc tổ chức Giải thưởng Quả bóng vàng Việt Nam để tôn vinh cá nhân cầu thủ xuất sắc, vừa xuất phát từ tình yêu bóng đá, vừa là tinh thần trách nhiệm. Cái xấu, cái tiêu cực chỉ là thiểu số. Đa số cầu thủ là những lao động chân chính, không ít trong số đó là những hạt nhân rất tốt. Điển hình của năm ấy là tiền vệ đội trưởng Phan Văn Tài Em, cầu thủ nổi bật trong đội tuyển bóng đá Việt Nam, đã được bình chọn để trao giải.

Nhưng đến năm 2013, lần đầu tiên và duy nhất cho đến nay, giải thưởng đã phải tạm dừng vì hoàn cảnh bất khả kháng. Thời điểm đó, V-League suýt nữa không thể tổ chức do nhiều CLB không đáp ứng được tiêu chí chuyên nghiệp; giữa chừng, đội Sài Gòn Xuân Thành bỏ giải. Cũng trong năm đó, đội U23 Việt Nam bị loại ngay vòng bảng SEA Games; đội tuyển quốc gia suốt năm không đá trận nào; bóng đá nữ cũng thất bại tại trận chung kết SEA Games.

Những tấm chân tình

Trừ năm 2013, đến nay, Giải thưởng Quả bóng vàng Việt Nam chưa lần nào phải dừng lại. Đại dịch Covid-19 là một thử thách rất lớn, toàn bộ hệ thống thi đấu nội địa lẫn quốc tế đều bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Thế nhưng, đó cũng là lúc ban tổ chức đặt quyết tâm cao nhất phải tổ chức thành công cuộc bầu chọn Giải thưởng Quả bóng vàng Việt Nam 2021. Ngoài 3 hạng mục (Cầu thủ trẻ nam, Cầu thủ trẻ nữ, Cầu thủ ngoại xuất sắc nhất) không thể tổ chức do không có hoạt động thi đấu, thì cuộc bầu chọn vẫn diễn ra, sự động viên tinh thần đất nước trong giai đoạn gian khó khắc phục hậu quả của đại dịch. Sự thành công của kỳ bầu chọn đó được xem như “bàn thắng vàng” của giải thưởng và của bóng đá Việt Nam.

Giải thưởng Quả bóng vàng Việt Nam luôn chuẩn bị tốt nhất cho sự tôn vinh các tài năng bóng đá nước nhà. Đồ họa: HỮU VI - Ảnh: HOÀNG HÙNG

Nhà báo Hồ Nguyễn, người tham gia tổ chức giải thưởng từ những ngày đầu tiên, nhớ lại: Năm 1995, lãnh đạo báo dù tán thành ý tưởng, nhưng cũng ngay lập tức đặt vấn đề "Làm được lâu dài không?”. Thẳng thắn mà nói, ở thời điểm đó, không ai trả lời được câu hỏi này. Làm thế nào để một giải thưởng do một đơn vị truyền thông khởi xướng và tổ chức lại có thể trường tồn gần 3 thập niên, đi kèm với những gánh nặng về tài chính ở mỗi kỳ trao giải?

Kiếm tiền để làm các sự kiện thể thao chẳng bao giờ dễ. Nhưng với các cơ quan truyền thông, mọi thứ còn phức tạp hơn rất nhiều, vì đây là chuyện “vác tù và hàng tổng”, gần như phụ thuộc hoàn toàn vào sự quan tâm của xã hội. Giải thưởng Quả bóng vàng Việt Nam lại nặng tính chuyên môn, vốn là phần việc của các cơ quan quản lý ngành. Nhưng có một điều may mắn là, giải thưởng luôn nhận được sự ủng hộ tuyệt đối từ các thế hệ lãnh đạo Báo SGGP, tất cả đều xem đây là một “nhiệm vụ chính trị” của tờ báo Đảng. Nói cách khác, Giải thưởng Quả bóng vàng Việt Nam đã vượt qua khuôn khổ một sự kiện, trở thành trách nhiệm của Báo SGGP đối với bóng đá Việt Nam. Tinh thần chung của nhiều thế hệ lãnh đạo Báo SGGP là: “Chúng ta làm vì yêu bóng đá!”.

Chính những thử thách đó là sự tôi luyện để Giải thưởng Quả bóng vàng Việt Nam vươn tầm. Từ hệ thống giải thưởng chỉ dành cho bóng đá nam, số lượng hạng mục trao giải đã mở rộng tối đa. Sau bóng đá nữ là futsal, các danh hiệu dành cho cầu thủ trẻ nam, nữ và cả các cầu thủ nước ngoài. Số lượng hạng mục đã đạt đến con số 12, không thua kém bất kỳ giải thưởng bóng đá nào trên thế giới, bao trùm mọi lĩnh vực của đời sống bóng đá.

Nhà báo Sỹ Huyên (Báo Tuổi Trẻ), từng tham gia từ kỳ bầu chọn đầu tiên của giải thưởng, nhận định: Quả bóng vàng Việt Nam càng “nở nồi”, càng uy tín. Giải thưởng đã vượt qua nhiều khó khăn để gìn giữ các giá trị cốt lõi của một sự kiện tôn vinh cầu thủ. Cứ sau mỗi sự kiện, những lời cảm ơn của người chiến thắng, chuyên gia và lãnh đạo VFF, đã trở thành món quà giá trị nhất dành cho nhà tổ chức. Vì đó là sự tiếp lửa quan trọng nhất để Giải thưởng Quả bóng vàng Việt Nam có thể đi con đường dài từ năm 1995 đến bây giờ.

ĐĂNG LINH