3 tuyến metro kết nối sân bay Long Thành sẽ hoàn thành vào năm 2030

TP.HCM nhận thấy phương án kết nối thông qua tuyến metro số 2 (Tham Lương - Bến Thành, Bến Thành - Thủ Thiêm) và tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành có điều kiện thuận lợi để triển khai sớm nhất. Ảnh: Quỳnh Danh.

Thông tin này được ông Nguyễn Kiên Giang, Phó trưởng phòng Quản lý bảo trì và khai thác công trình giao thông, Sở Xây dựng TP.HCM cung cấp tại họp báo tình hình kinh tế - xã hội trên địa bàn TP.HCM, chiều 4/12.

Theo kế hoạch, sân bay Long Thành sẽ đón chuyến bay đầu tiên vào ngày 19/12 và vận hành thương mại vào nửa đầu 2026. Khi đó, nhu cầu kết nối giao thông giữa sân bay Long Thành và sân bay Tân Sơn Nhất sẽ tăng cao. Vì vậy, UBND TP.HCM đã kiến nghị Thủ tướng Phạm Minh Chính và Phó thủ tướng Trần Hồng Hà về phương án kết nối hai sân bay.

Trong đó, phương án kết nối thông qua tuyến metro số 2 (Tham Lương - Bến Thành, Bến Thành - Thủ Thiêm) và tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành có điều kiện thuận lợi để triển khai sớm nhất. Từ đó, UBND TP kiến nghị Thủ tướng thống nhất chủ trương ưu tiên đẩy nhanh tiến độ triển khai 3 tuyến.

Đồng thời, thành phố đề xuất tiếp tục đầu tư tuyến metro số 6 để kết nối sân bay Tân Sơn Nhất với sân bay Long Thành.

Tạo điều kiện đẩy nhanh tiến độ 3 tuyến metro

Về tiến độ, Sở Xây dựng TP.HCM cho biết thành phố xác định danh mục các dự án trọng tâm tập trung triển khai trong giai đoạn 2026-2030 và đến năm 2035, ưu tiên các dự án có tính kết nối, mở rộng không gian phát triển phù hợp với tình hình mới.

Trong đó, đến năm 2030, phấn đấu hoàn thành tuyến metro số 2 (đoạn Tham Lương - Bến Thành và đoạn Bến Thành - Thủ Thiêm) và tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành phục vụ kết nối sân bay Tân Sơn Nhất và trung tâm thành phố với sân bay Long Thành.

UBND TP.HCM bảo đảm mục tiêu khởi công tuyến Bến Thành - Tham Lương trước ngày 19/1/2026 để chào mừng Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng.

Đối với tuyến đường sắt Bến Thành - Thủ Thiêm và Thủ Thiêm - Long Thành, Sở Tài chính đang tham mưu UBND TP.HCM báo cáo Ban Thường vụ Đảng ủy UBND TP về phương án đầu tư theo phương thức đối tác công tư PPP, loại hợp đồng BT.

Sở Tài chính cũng đang tham mưu bổ sung dự án tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành vào danh mục dự án theo Nghị quyết số 188/2025/QH15; cập nhật, điều chỉnh quy hoạch tỉnh, quy hoạch thành phố cho 2 tuyến... để cố gắng khởi công trong thời gian sớm nhất và hoàn thành trong năm 2030.

Theo Sở Xây dựng, thách thức lớn khi triển khai các dự án metro hiện nay là công tác giải phóng mặt bằng, huy động nguồn lực tài chính và vấn đề chuyển giao công nghệ, phát triển công nghiệp đường sắt.

Bên cạnh đó, việc triển khai TOD tại thành phố đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý đô thị, giao thông, tài chính và các nhà đầu tư để phát triển đồng bộ các khu đô thị dọc tuyến metro, vừa khai thác quỹ đất hiệu quả, vừa nâng cao tỷ lệ sử dụng phương tiện công cộng.

"Đây là mô hình mới, TP.HCM chưa có nhiều kinh nghiệm triển khai, vừa học hỏi kinh nghiệm các nước trên thế giới vừa triển khai thí điểm", Sở Xây dựng TP.HCM cho biết.

Để đẩy nhanh tiến độ các tuyến đường sắt đô thị, TP.HCM đang tập trung tận dụng cơ chế đặc thù của Nghị quyết 188 và Luật Đường sắt nhằm rút ngắn thủ tục chuẩn bị đầu tư. Thành phố đồng thời rà soát, điều chỉnh quy hoạch TOD quanh các nhà ga và depot, ưu tiên cho tuyến metro số 1 và số 2.

TP.HCM cũng hoàn thiện đề án huy động vốn, ban hành kế hoạch phát triển công nghiệp đường sắt, đào tạo nhân lực và trình HĐND danh mục quỹ đất đối ứng cho các dự án theo hình thức BT. Song song đó, thành phố chuẩn bị phương án tái định cư phục vụ giải phóng mặt bằng.

Với các giải pháp này, TP.HCM kỳ vọng rút ngắn thời gian triển khai và sớm hình thành mạng lưới đường sắt đô thị hiện đại, kết nối hiệu quả với đô thị và vùng lân cận.

Hơn 390 km đường vành đai, cao tốc sẽ hoàn thành trước 2026

Song song với metro, thời gian qua, TP.HCM đã phối hợp chặt chẽ với Đồng Nai và các địa phương trong vùng để thúc đẩy các dự án giao thông trọng điểm, bảo đảm hình thành mạng lưới kết nối đồng bộ khi sân bay đi vào khai thác.

Về hạ tầng đường bộ, Sở Xây dựng TP.HCM cho biết TP.HCM hiện có 6 dự án triển khai phục vụ kết nối, gồm Vành đai 4, Vành đai 3, cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu, Bến Lức - Long Thành, mở rộng cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây và mở rộng Tỉnh lộ 25.

Dự kiến đến năm 2026, vùng Đông Nam Bộ hoàn thành khoảng 394/598 km đường vành đai và cao tốc; đến năm 2028 cơ bản hoàn thiện khung hạ tầng giao thông toàn vùng theo quy hoạch.

Bên cạnh đó, dự án mở rộng đường nối cao tốc TP.HCM - Long Thành - Dầu Giây đã được khởi công ngày 22/11, góp phần tăng năng lực tiếp cận sân bay trong giai đoạn đầu.

Nút giao Tân Hiệp thuộc dự án thành phần 2 dự án cao tốc Biên Hòa - Vũng Tàu đang được triển khai thi công thần tốc. Ảnh: Quỳnh Danh.

Về hạ tầng đường sắt, tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam dự kiến khởi công cuối 2026, hoàn thành năm 2035; cùng với đó là tuyến Biên Hòa - Vũng Tàu.

Đồng thời, TP.HCM cũng giao Becamex nghiên cứu tuyến đường sắt hàng hóa - hành khách Bàu Bàng - Cái Mép, đặt mục tiêu khởi công năm 2027 và hoàn thành trước 2035 nhằm tăng năng lực logistics cho vùng.

Thảo Liên