17 bảo vật quốc gia lần đầu ra mắt công chúng

Với mục đích tôn vinh giá trị của Bảo vật Quốc gia, Sở Văn hóa và Thể thao TPHCM tổ chức Lễ công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận Bảo vật Quốc gia: Chõ gốm của sưu tập tư nhân Phạm Gia Chi Bảo (cựu diễn viên Chi Bảo) và khai mạc trưng bày chuyên đề Bảo vật Quốc gia - Những kiệt tác di sản tại Thành phố Hồ Chí Minh.

Chõ gốm văn hóa Đông Sơn trong bộ sưu tập của nhà sưu tập Phạm Gia Chi Bảo.

Bảo vật được giới thiệu gồm: Chõ gốm (văn hóa Đông Sơn) có niên đại khoảng 2500 - 2000 năm cách ngày nay. Hiện vật thuộc sưu tập tư nhân Phạm Gia Chi Bảo (cựu diễn viên Chi Bảo), được công nhận Bảo vật Quốc gia năm 2024.

Chõ gốm được tìm thấy tại xã Đông Tiến, Đông Sơn (Thanh Hóa) thuộc lưu vực sông Mã. Tính đến nay, đây là chiếc chõ thứ 7 thuộc văn hóa Đông Sơn mà giới khảo cổ học phát hiện tại Việt Nam.

Ông Chi Bảo trong buổi trưng bày các bảo vật.

Ông Chi Bảo cho biết đây là chõ gốm nguyên vẹn, lớn nhất, có hình dáng cân đối, hài hòa. Trong thời gian tới, bảo vật này sẽ được trưng bày tại Bảo tàng Gốm thời dựng nước do ông thành lập.

Một số bảo vật khác được trưng bày dịp này gồm: Tượng Phật Đồng Dương (văn hóa Champa) có niên đại thế kỷ VIII-IX; tượng Nữ thần Devi (văn hóa Champa) có niên đại thế kỷ X; tượng thần Surya (văn hóa Óc Eo) có niên đại thế kỷ VI-VII; tượng Nữ thần Durga (văn hóa Óc Eo) có niên đại thế kỷ VII-VIII; tượng Phật Sa Đéc (văn hóa Óc Eo) có niên đại thế kỷ IV…

Tượng Nữ thần Devi và tượng Avalokitesvara (văn hóa Óc Eo) (từ trái qua).

Theo ban tổ chức, đây là sự kiện văn hóa quan trọng giữ vai trò là cầu nối giữa quá khứ, hiện tại và tương lai, giúp công chúng hiểu rõ hơn về giá trị của di sản văn hóa dân tộc, góp phần lan tỏa ý thức bảo vệ, gìn giữ và phát huy các giá trị di sản văn hóa Việt Nam.

Tượng Quan Thế Âm Bồ Tát, tượng Phật và tượng Thần Surya (từ trái qua).

Ông Nguyễn Minh Nhựt - Phó giám đốc Sở VH-TT TPHCM cho biết đây là lần đầu tiên các bảo vật quốc gia tại TPHCM được tập hợp, trưng bày có hệ thống.

Điều này tạo nên một bức tranh tổng thể về lịch sử - văn hóa Việt Nam từ thời tiền sử đến hiện đại. Trước đây tác phẩm chủ yếu được giới thiệu tại nhiều bảo tàng.

Các bảo vật trải dài từ Bắc chí Nam; thuộc nhiều nền văn hóa, giai đoạn lịch sử: Đông Sơn, Sa Huỳnh, Champa, Óc Eo, cận đại của triều Nguyễn, kháng chiến chống Mỹ…

Ấn “Lương Tài Hầu chi ấn” và Khuôn in “Tín phiếu mệnh giá 5 đồng”.

Về công tác bảo vệ cổ vật, đại diện Sở cho biết đây là vấn đề phức tạp, không chỉ ở Việt Nam mà ngay cả Trung Quốc cũng từng bị xâm hại. Gần đây, câu chuyện ngai vàng ở Huế bị phá khiến dư luận xôn xao.

Phó giám đốc Sở VH-TT TPHCM bày tỏ áp lực, nỗ lực đưa ra phương án để thực hiện công tác bảo vệ. Ngoài camera hồng ngoại, bộ phận chuyên trách, họ nhờ thêm lực lượng bảo vệ dân sự, kết hợp các cơ quan chức năng chung tay hỗ trợ.

Tuy nhiên, theo ông Nhựt, dù là kỹ thuật hay phương pháp bảo vệ nào cũng chỉ áp dụng cho người ngay.

Công tác bảo vệ cổ vật được siết chặt, tránh trường hợp đáng tiếc vừa diễn ra ở Huế.

“Không có bảo vệ nào bằng công chúng thưởng lãm. Chính thái độ ứng xử văn hóa của người dân chính là người bảo vệ lớn nhất trong lần trưng bày bảo vật quốc gia lần này và những lần tiếp theo”, ông phát biểu.

Trưng bày chuyên đề Bảo vật Quốc gia - Những kiệt tác di sản tại Thành phố Hồ Chí Minh được diễn ra từ ngày 29/6 - 10/8 tại Bảo tàng Lịch sử TPHCM.

Ảnh: HK

Tuấn Chiêu